Άγιος Λουκάς ο Ιατρός (Αρχιεπισκόπος Κριμαίας)
... Η τελευταία στη σειρά των αιρέσεων, η αίρεση
της εικονομαχίας, ήταν αυτή που επέφερε τα περισσότερα βάσανα στην Ορθόδοξη
Εκκλησία μας. Η αίρεση αυτή εμφανίστηκε για πρώτη φορά στα χρόνια του
αυτοκράτορα Λέοντος του Ισαύρου, ο οποίος ανέβηκε στο θρόνο το 717. Ανέβηκε στο
θρόνο με τη βοήθεια του στρατού όπου υπήρχαν πολλοί αντίπαλοι της προσκυνήσεως
των αγίων εικόνων. Επειδή ήθελε να ευαρεστήσει το στρατό, άρχισε σκληρό διωγμό
κατά των εικονοφίλων. Ο διωγμός αυτός συνεχίστηκε και στα χρόνια του
αυτοκράτορα Κωνσταντίνου του Κοπρωνύμου, ο οποίος διαδέχτηκε στο θρόνο τον
Λέοντα. Η κόπρος σημαίνει τα κόπρανα. Ονομάστηκε Κοπρώνυμος διότι κατά την
βάπτισή του μόλυνε την κολυμβήθρα. Οι δύο αυτοί αυτοκράτορες για πολλά χρόνια
είχαν την εξουσία στα χέρια τους και προκάλεσαν πολλά δεινά στην
Εκκλησία.
Μετά από αυτούς υπήρχαν και άλλοι αυτοκράτορες
εικονομάχοι, οι οποίοι συνέχισαν το έργο των προκατόχων τους και βασάνισαν την
Εκκλησία επί ολόκληρα χρόνια.Δεν μπορούμε να περιγράψουμε τα βάσανα που υπέφερε
η Εκκλησία στα χρόνια της εικονομαχίας και ιδιαίτερα οι μοναχοί οι οποίοι
βρίσκονταν στην πρώτη γραμμή του αγώνα των ιερών εικόνων. Οι αυτοκράτορες
εικονομάχοι έκλεισαν πολλά μοναστήρια, πολλές εκκλησίες όπου υπήρχαν εικόνες
τις έκαναν αποθήκες. Τους μοναχούς τους βασάνιζαν άγρια: τους έβγαζαν μάτια,
τους έκοβαν μύτες, έσπαζαν εικόνες πάνω στο κεφάλι τους. Τους αγιογράφους με τα
πυρακτωμένα σίδερα τους έκαιγαν τα δάκτυλα.
Μόνο, τότε, όταν στο θρόνο του Βυζαντίου
ανέβηκε η αυτοκράτειρα Ειρήνη, σταμάτησε ο διωγμός αλλά όχι οριστικά. Το 787 η
Ειρήνη συγκάλεσε την Ζ' Οικουμενική Σύνοδο, η οποία διατύπωσε την ορθόδοξη
διδασκαλία περί της τιμητικής προσκύνησης των ιερών εικόνων.
Αλλά και μετά τη σύνοδο υπήρχαν αυτοκράτορες
εικονομάχοι, όπως, για παράδειγμα, ο Μιχαήλ και άλλοι. Η αίρεση αυτή
συντρίφτηκε οριστικά μόνο επί της θεοσεβέστατης Αυγούστας Θεοδώρας, όταν το 842
συγκλήθηκε η τοπική σύνοδος στην Κωνσταντινούπολη η οποία επικύρωσε την
ορθόδοξη διδασκαλία. Η σύνοδος αυτή αναθεμάτισε όλους αυτούς που τολμούν να
λένε ότι η προσκύνηση των ιερών εικόνων είναι ειδωλολατρία και οι ορθόδοξοι
χριστιανοί είναι ειδωλολάτρες.
Και εδώ οι αιρετικοί μας λένε ακριβώς αυτό το
πράγμα. Τολμούν να αποκαλούν τις εικόνες μας είδωλα και εμάς ειδωλολάτρες. Και
μέχρι που φτάνει το θράσος τους; Θα σας πω ένα περιστατικό που έγινε πρόσφατα
σε μία πόλη της Σιβηρίας. Την ώρα της λειτουργίας δύο βαπτιστές μπήκαν μέσα
στην εκκλησία και άρχισαν εκεί να φωνάζουν ότι οι ορθόδοξοι είναι ειδωλολάτρες
και οι εικόνες τους είδωλα. Τι ανοησία! ...
