Αμαρτήματα δεν είναι όσα
γίνονται κατά φύση, αλλά πονηρά είναι εκείνα
που γίνονται από την προαίρεση του
ανθρώπου.
Π.χ. δεν είναι αμαρτία
το να τρώει ο άνθρωπος, αλλά το να μην
τρώει με ευχαριστία, κοσμιότητα και εγκράτεια ώστε
να κρατά το σώμα του στη ζωή
χωρίς κανένα πονηρό υπολογισμό.
Ούτε το να βλέπεις αθώα
είναι αμαρτία, αλλά το να βλέπεις με φθόνο,
υπερηφάνεια και απληστία.
Επίσης το να μην ακούς
υπομονετικά, αλλά με οργή και θυμό, το να μην
καθοδηγείς τη γλώσσα σου σε ευχαριστία προς
το Θεό και προσευχή, αλλά να κατηγορείς
τούς άλλους, και το να μην απασχολείς
τα χέρια σου στην ελεημοσύνη, αλλά σε
φόνους και αρπαγές.
Έτσι κάθε μέλος του
σώματος αμαρτάνει με το να εργάζεται
παρά το θέλημα του Θεού και με
τη θέληση του ανθρώπου τα πονηρά.
Αν θέλεις, είσαι δούλος
των παθών, αν θέλεις, είσαι ελεύθερος και δεν
θα υποκύψεις στα πάθη. Γιατί ο Θεός
σε έκανε αυτεξούσιο. Και όποιος νικά τα
πάθη της σάρκας στεφανώνεται με την
αφθαρσία. Αν δεν υπήρχαν τα πάθη, δεν
θα υπήρχαν αρετές, ούτε στεφάνια που
χαρίζονται από το Θεό στους άξιους.
Εκείνοι που δεν
βλέπουν το συμφέρον τους αν και
γνωρίζουν το αγαθό, έχουν τυφλή την ψυχή
τους και έχει πωρωθεί η διακριτική
δύναμή τους. Αυτούς δεν πρέπει να τούς
προσέχομε, για να μην πέσομε κι εμείς
στα πάθη τους από απρονοησία μας, σαν
τυφλοί.
Εναντίον εκείνων που
αμαρτάνουν δεν πρέπει να θυμώνομε και
αν ακόμη διαπράττουν εγκλήματα άξια τιμωρίας.
Για χάρη του ιδίου του δικαίου όμως
πρέπει να επαναφέρομε όσους σφάλλουν και
να τούς τιμωρούμε αν τύχει, είτε μόνοι
μας είτε μέσω άλλων, αλλά δεν πρέπει
να οργιζόμαστε, γιατί η οργή ενεργεί σύμφωνα
με το πάθος, δεν κρίνει σωστά και δε
βλέπει το δίκαιο. Γι αυτό
ούτε κι εκείνους που δείχνουν υπερβολική
ευσπλαχνία προς όσους σφάλλουν πρέπει να
τούς παραδεχόμαστε, αλλά οι κακοί πρέπει να
τιμωρούνται για το καλό και τη
δικαιοσύνη και όχι σύμφωνα με το
πάθος μας της οργής.
Μόνο ότι αποκτά η
ψυχή είναι σίγουρο και αναφαίρετο. Και αυτό
είναι η ενάρετη και αρεστή στο Θεό
ζωή και η γνώση και τα καλά
έργα. Ενώ ο πλούτος είναι τυφλός
οδηγός και ανόητος σύμβουλος, οδηγεί στην
απώλεια την αναίσθητη ψυχή του εκείνος
που μεταχειρίζεται τον πλούτο με κακό
και φιλήδονο τρόπο.
Πρέπει οι άνθρωποι η
τίποτε το περιττό να μην αποκτούν, η
αν έχουν, να γνωρίζουν με βεβαιότητα ότι όλα
τα πράγματα της ζωής αυτής είναι από
τη φύση τους φθαρτά και εύκολα αφαιρούνται
και πετιούνται και κομματιάζονται. Επομένως δεν
πρέπει να θλίβονται με όσα συμβαίνουν.
Να μην ακλουθούμε την
ενάρετη και θεάρεστη διαγωγή για να
μας επαινέσουν οι άνθρωποι, αλλά για τη
σωτηρία της ψυχής ας προτιμήσομε την
ενάρετη ζωή. Γιατί κάθε ημέρα ο θάνατος είναι
μπροστά στα μάτια μας και τα
ανθρώπινα είναι αβέβαια και σκοτεινά.
Μέγας Αντώνιος από το βιβλίο:
Μικρή Φιλοκαλία
εκδ. Αποστολική Διακονία
