Κατά την περίοδο αυτή της Μεγάλης
Τεσσαρακοστής, κάθε Παρασκευή απόγευμα τελείται μία από τις ωραιότερες
ακολουθίες της Εκκλησίας μας. Θυμάστε πως λέγεται;…
«Ακάθιστος Ύμνος» η αλλιώς «Χαιρετισμοί» στην Παναγία.
–Γιατί λέγονται «Χαιρετισμοί» (…)
Διότι επαναλαμβάνεται ο χαιρετισμός στην Παναγία «Χαίρε».
Αξίζει όμως να γνωρίσουμε την καταπληκτική ιστορία των «Χαιρετισμών».
.
ΔΙΗΓΗΣΗ
Μεταφερόμαστε για λίγο στο Βυζάντιο. Τον 7ο αιώνα μ.Χ. (626 μ.Χ. περίπου)
100.000 Άβαροι, εχθρικός λαός, πολιόρκησε την Κωνσταντινούπολη. Ο
Αυτοκράτορας τής Βασιλεύουσας Ηράκλειος έλειπε σε εκστρατεία κατά των
Περσών για να απελευθερώσει τους Αγίους Τόπους και να επαναφέρει τον Τίμιο
Σταυρό. Τότε βρήκε ευκαιρία ο Χαγάνος, ο βασιλιάς των Αβάρων, και έχοντας
ως συμμάχους τους Πέρσες, συγκέντρωσε τα πλήθη του στρατού του έξω από τα
τείχη της Πόλης. Στόχος ο πλούτος της Βασιλεύουσας.
Οι βάρβαροι άρχισαν την επίθεση με οργή και σκληρότητα. Οι Βυζαντινοί
στρατιώτες αντιστάθηκαν έχοντας ως συμπαραστάτη όλο το λαό. Η πρωτεύουσα
της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας βρισκόταν υπό στενή πολιορκία. Οι ώρες ήταν
δραματικές. Ο φρούραρχος της Κωνσταντινούπολης Βώνος επιθεωρούσε το στρατό
και τις οχυρώσεις, ενώ ο Πατριάρχης Σέργιος, κρατώντας την θαυματουργή
εικόνα της Παναγίας, γυρνούσε στα τείχη εμψυχώνοντας τους υπερασπιστές της
Πόλης.
Μάχονται όλοι! Μεγάλοι και μικροί! Εκσφενδονίζουν πέτρες, ξύλα, καυτό νερό και
λάδι!…
Προσεύχονται και παρακαλούν την «Υπέρμαχο Στρατηγό» να τους σώσει από
τούς Αβάρους. Μες στη φωτιά και το γενικό χαλασμό ο Χαγάνος βλέπει την
μορφή μιας σεμνής γυναίκας να περιτρέχει τα τείχη και ηγεμονικά να τα
περιφρουρεί. Ήταν η Παναγία! Η Υπέρμαχος Στρατηγός!
Ξαφνικά ένας φοβερός ανεμοστρόβιλος – θεόσταλτος στ ἀλήθεια – αναστατώνει το στόλο των
βαρβάρων. Τα πολιορκητικά μηχανήματα, καθώς και τα μονόξυλα διαλύθηκαν.
Οι εχθροί τρέπονται σε φυγή και τα καράβια τους τσακίζονται μεταξύ τους. Οι
Βυζαντινοί ακάθεκτοι πυρπολούν. Οι βάρβαροι ντροπιασμένοι και ηττημένοι
λύνουν την πολιορκία. Η Κωνσταντινούπολη πανηγυρίζει. Όλοι πιστεύουν
ακράδαντα ότι η αόρατη Σκέπη τής Παναγίας θαυματουργικά έδωσε τη νίκη
στους Χριστιανούς και έτρεψε σε φυγή τούς βαρβάρους.
Ήταν 7-8 Αυγούστου του 626 μ.Χ.. Η Βασιλεύουσα γιορτάζει το θαύμα
της Παναγίας.
Αμέσως μετά τη νίκη ο Πατριάρχης Σέργιος, οι άρχοντες και όλος ο λαός έσπευσαν
να
συγκεντρωθούν στην εκκλησία της Παναγίας των Βλαχερνών και να την ευχαριστήσουν
για το θαύμα. Τότε έψαλλαν – χωρίς να καθίσουν καθόλου, όπως αναφέρει η
παράδοση –
τον Ύμνο ο οποίος από τότε ονομάστηκε «Ακάθιστος». Βέβαια ο Ύμνος προϋπήρχε και
ψαλλόταν προς τιμήν της Υπεραγίας Θεοτόκου, αλλά κατά την νύκτα εκείνη
καθιερώθηκε
πλέον κατά τρόπο επίσημο και πανηγυρικό στην Εκκλησία μας, ενώ συμπληρώθηκε και
με
το τροπάριο «Τη Υπερμάχω Στρατηγώ» το οποίο συνετέθη εκείνες τις ώρες με αφορμή
την
θαυμαστή νίκη των Βυζαντινών1!
------------------
1 Βλ. Αρχιμ. Επιφανίου Θεοδωροπούλου, Ο
Ακάθιστος Ύμνος μετά ερμηνείας, Ι. Ησυχαστήριον
Κεχαριτωμένης Θεοτόκου, Τροιζήνα 199410, καθώς επίσης και το λήμμα «Ακάθιστος
Ύμνος» στην Θ.Η.Ε.
