Η τελευταία πορεία του Χριστού στα Ιεροσόλυμα
ήταν δραματική όχι μόνο γι’ αυτόν, αλλά και για κείνους που τον ακολουθούσαν.
‹‹Ήσαν εν τη οδώ αναβαίνοντες εις Ιεροσόλυμα›› (Μαρκ. 10,32). Ο Χριστός
προπορευόταν και ακολουθούσαν φοβισμένοι οι μαθητές. Ο Κύριος, όσο πλησιάζει το
πάθος του, τόσο πιο συχνά ομιλεί στους μαθητές γι’ αυτό και για το θάνατό του.
Τους μίλησε για το ποτήριο του θανάτου και για το βάπτισμα του αίματος. Τους
έκανε σαφές πως η πορεία τους θα έχει πολλές ομοιότητες με τη δική Του κατάληξη
στη ζωή. Οι μαθητές φοβούνται. Μέχρι τώρα δεν είχαν περάσει κανένα μαρτύριο.
Σ’αυτες τις δραματικές στιγμές δύο μαθητές Του Του ζητούσαν πρωτοκαθεδρίες,
πράγμα που ανάγκασε το Χριστό να τους πει πως όποιος θέλει να είναι πρώτος,
οφείλει να είναι διάκονος και δούλος όλων.
Η ταπείνωση του Χριστού
Ο Χριστός, ‹‹ο βασιλεύς των επουρανίων
δυνάμεων››, καταδέχθηκε να γεννηθεί βρέφος μέσα σε φάτνη σπηλαίου, να ανατραφεί
‹‹εν οίκω τέκτονος και μητρός πενιχρός››, κατά το Μέγα Βασίλειο. Επίσης να βαπτισθεί
από ένα δημιούργημά του, να σταυρωθεί με τον πιο φρικτό θάνατο. Τίποτε απ’ αυτά
δεν συγκινούν τους μαθητές. Αυτό συμβαίνει, γιατί η φιλοπρωτία και η φιλοδοξία
είναι πάθη τυραννικά και πολύ συχνά ενοχλούν πολλούς και μάλιστα και μεγάλους
άνδρες. Ο Χριστός μιλούσε για τους αγώνες του κι εκείνοι ονειρευόντουσαν τιμές
και δόξες. Μπορεί να είναι κάποιος μαθητής του Χριστού, αλλά, εάν δεν είναι
καλλιεργημένος, ενδέχεται να είναι υποχείριο κάποιου πάθους. Στα ύψιστα
αξιώματα ανεβαίνουμε, αλλά τα πάθη μας παραμένουν ζωντανά μέσα μας. Οι Πατέρες
της Εκκλησίας λέγουν πως του αμαρτωλού η μόνη φιλοδοξία είναι, εάν μετανοήσει,
να αποτινάξει από πάνω του ‹‹πάντα τα εαυτού πάθη››, δηλ. τα πάθη και τις
αμαρτίες του και να ζήσει τη χαρισματική ζωή του Αγίου Πνεύματος. Ο πνευματικός
νόμος έχει πιστοποιήσει, πως όποιος επιζητήσει να καταδυναστεύσει τους άλλους
και να τους κάνει υποχείρια του, ίσως γίνει ‹‹ατιμώτερος πάντων››, θα γίνουμε
πιο άδοξοι και μισητοί απ’ όλους. Παράδειγμα ο διάβολος θέλησε να γίνει πρώτος
και κατάντησε τελευταίος. ‹‹Άξιος της δόξας δεν είναι εκείνος που την
επιδιώκει, αλλ’ εκείνος που την περιφρονεί. Η δόξα μοιάζει με τη σκια του
ανθρώπου. Όσο την κυνηγάς, τόσο περισσότερο απομακρύνεται.
Τα φάρμακα του πάθους της φιλοπρωτίας
Στην πληγή της φιλοπρωτίας και φιλοδοξίας ο
Χριστός βάζει το φάρμακο της ταπεινώσεως. Εάν ο μεγάλης βουλής άγγελος, δηλ. ο
Χριστός, ταπεινώθηκε τόσο πολύ, τον ίδιο δρόμο οφείλουμε να ακολουθήσουμε και
εμείς, ‹‹Εταπείνωσεν εαυτόν γενόμενος υπήκοος μέχρι θανάτου, θανάτου δε
σταυρού›› (Φιλιπ. 2,8), θα τονίσει εμφαντικά ο απόστολος Παύλος. Ο άνθρωπος όσο
πιο ψηλά ανεβαίνει, τόσο πιο πολύ οφείλει να ταπεινώνει τον εαυτό του και μην
επαίρεται. Η εξουσία του δόθηκε όχι για να καταδυναστεύει, αλλά για να υπηρετεί
τους άλλους. ‹‹Όχι μόνο να τέμνει, αλλά και να περιποιείται τα τραύματα των
άλλων. Μόνο με την ταπείνωση ο ηγέτης αποκτά φυσιολογική συμπεριφορά έναντι των
άλλων. Εμείς με το Θεό έχουμε συνάψει συνθήκη μετανοίας κι όχι εξουσίας, λέγει
ο όσιος Ιωάννης της Κλίμακας.
Η συμπεριφορά των σημερινών αρχόντων
Σήμερα αυτοί που φαίνονται άρχοντες των Εθνών
κι όλοι όσοι έχουν κάποια εξουσία κινδυνεύουν να πέσουν στο αμάρτημα της
φιλοπρωτίας και της καταδυναστεύσεως των άλλων. Όλοι θέλουμε να εξουσιάζουμε
τους άλλους. Στρατιωτικοί ηγέτες, άνδρες, γυναίκες, κληρικοί και λαϊκοί,
πολιτικοί ταγοί και όλοι όσοι έχουν κάποια εξουσία, κινδυνεύουν να γίνουν
τυραννίσκοι των άλλων. Ο ηγέτης δεν ανοίγει μόνον τις πληγές, αλλά περιποιείται
και τα τραύματα. Η εξουσία να ασκείται με ταπείνωση, για να έχει θετικά
αποτελέσματα. Για μας παράδειγμα είναι ο Κύριος που ταπεινώθηκε πολύ, για να
υψωθούμε εμείς μέχρι τον ουρανό. Αυτός είναι ο ασφαλής δρόμος της εξουσίας. Η
ταπείνωση είναι το φάρμακο της φιλοπρωτίας.
