Αιτία πνευματικής χαράς και αγαλλιάσεως
–αγαπητοί μου αδελφοί και Πατέρες– η σημερινή ημέρα, γιατί σήμερα εορτάζομε την
γέννηση της αειπαρθένου και Θεοτόκου Μαρίας, του ευωδεστάτου άνθους που
βλάστησε «εκ της ρίζης Ιεσσαί». Εορτάζομε «παγκοσμίου ευφροσύνης γενέθλιον»,
που καθίσταται «η είσοδος όλων των εορτών και το προοίμιο του μυστηρίου του
Χριστού», κατά τον άγιο Ανδρέα Κρήτης. Γέννηση, που έγινε πρόξενος της
αναγεννήσεως, αναπλάσεως, ωραιοποιήσεως και ανακαινίσεως των πάντων. Σήμερα
γεννιέται Αυτή που θα γεννήσει χρονικώς, κατά ανερμήνευτο και παράδοξο τρόπο,
τον άχρονο και προαιώνιο Θεό Λόγο, τον Δημιουργό και Σωτήρα του κόσμου.
Όλες οι προεικονίσεις,
προτυπώσεις και προφητείες της Παλαιάς Διαθήκης σε Αυτήν αναφέρονται. Αποτελεί
την αποκορύφωση, την ολοκλήρωση της παλαιοδιαθηκικής παιδαγωγικής προετοιμασίας
της ανθρωπότητος για την υποδοχή του σαρκωθέντος Σωτήρος Θεού. Την Παναγία μας
προεικόνιζαν η άφλεκτος βάτος στο όραμα του Μωυσή, οι θεογραφές πλάκες και η
κιβωτός του Νόμου, το ουράνιο μάννα και η χρυσή στάμνα, η λυχνία και η τράπεζα,
η ράβδος Ααρών η βλαστήσασα, η κλίμακα του Ιακώβ, ο πόκος του Γεδεών, το
αλατόμητον όρος του Δανιήλ, η κάμινος που με το πυρ δρόσιζε τους Τρεις Παίδες,
αλλά και αυτά τα Άγια των Αγίων της σκηνής του μαρτυρίου. Η Θεοτόκος είναι το
μεταίχμιο μεταξύ Παλαιάς και Καινής Διαθήκης. Για την Παλαιά αποτελούσε το
κήρυγμα των προφητών, την προσδοκία των δικαίων· ενώ για την Καινή Διαθήκη
γίνεται ο γλυκασμός των αγγέλων, η δόξα των αποστόλων, το θάρρος των μαρτύρων,
το εντρύφημα των οσίων, το καύχημα του ανθρωπίνου γένους, γι’ αυτό και
μακαρίζεται από «πάσα γενεά».
Όλη η δημιουργία περίμενε την
γέννησή Της. Η Παναγία μας είναι «ο καρπός των κτισμάτων» κατά τον άγιο Νικόλαο
Καβάσιλα, δηλαδή το σημείο εκείνο στο οποίο κατατείνει ολόκληρη η κτίση. Όπως
το δένδρο υπάρχει για τον καρπό, έτσι η κτίση υπάρχει για την Παρθένο και η
Παρθένος για τον Χριστό. Όπως τονίζουν οι Πατέρες όχι μόνον οι άνθρωποι, αλλά
και ο ουρανός και η γη, όλη η ορατή και αόρατη κτίση δημιουργήθηκαν για την
άχραντο Παρθένο. Όταν ο Θεός στην αρχή των αιώνων ατενίζοντας προς τα
δημιουργήματά Του, είιπε ότι είναι «καλά λίαν», ουσιαστικά έβλεπε μπροστά Του
τον καρπό όλης της δημιουργίας, την υπεραγία Θεοτόκο, και ο έιπαιινός Του ήταν
στην πραγματικότητα «ευφημία της Παρθένου».
Κατά την σημερινή ημέρα
ευεργετείται όλη η κτίση από την γέννηση της πανάμωμης Δέσποινάς μας. «Το
καινότατον αυτό δημιούργημα» δεν ήταν η καλύτερη γυναίκα στην γη, ούτε απλά η
καλύτερη γυναίκα όλων των εποχών, αλλά ήταν Αυτή η μοναδική που θα μπορούσε να
κατεβάσει τον ουρανό στην γη, να κάνει τον Θεό άνθρωπο. Ο δημιουργός Θεός Λόγος
έπλασε τέτοια την ανθρώπινη φύση, ώστε όταν θα χρειαζόταν να γεννηθεί, να λάβει
από αυτήν την Μητέρα Του. Ο αόρατος και αθέατος Θεός προ Αυτής, τώρα δι’ Αυτής,
έρχεται επί γης και γίνεται ορατός· ενώνεται και κοινωνεί με την κτίση με έναν
ουσιαστικότερο και πιο ενοειδή τρόπο. Ενώνει δια της ανθρωπίνης φύσεώς Του όλη
την κτίση στην υπόστασή Του και την θεώνει. Ο ανείδεος, απερίγραπτος και
ανέστιος Θεός λαμβάνει «δούλου μορφήν» (Φιλιπ. 2,7), ανθρώπινη σάρκα και λογική
ψυχή, συναναστρέφεται με τους ανθρώπους και περπατά πάνω στην γη. Ο «αχώρητος
παντί» θα χωρέσει στην παρθενική μήτρα της Θεοτόκου, ώστε η Παναγία Μητέρα Του
να καταστεί η «χώρα του Αχωρήτου».
Σήμερα λύνεται η στειρότητα της
Άννας και γεννά «το κειμήλιον της Οικουμένης», κατά την έκφραση του αγίου
Κυρίλλου Αλεξανδρείας. Παρόμοιο θαύμα έκανε ο Θεός πολλές φορές στην Παλαιά
Διαθήκη στην Σάρρα την σύζυγο του πατριάρχου Αβραάμ, στην Ρεβέκκα την σύζυγο
του Ισαάκ, στην Άννα την μητέρα του προφήτου Σαμουήλ, στην Ελισάβετ την μητέρα
του προφήτου Προδρόμου. Όμως διαφέρει κατά πολύ το σημερινό θαύμα. Μπορεί τα
τέκνα των παραπάνω μητέρων, των οποίων η μακροχρόνια στειρότητα λύθηκε
θαυματουργικά, να ήταν ενάρετα και άγια, αλλά μόνον η Μαρία –το τέκνο της Άννας
και του Ιωακείμ– ήταν «η κεχαριτωμένη» και κατέστη –το ακατάληπτο για τους
ανθρώπους και τους αγγέλους– η Μητέρα του Θεού. (ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ)