Η προσευχή στις ευγενέστερες μορφές της είναι
παράσταση ενώπιόν του Θεού, πρόσωπο με Πρόσωπο. Συνδέεται με ακραία ένταση όλης
της υπάρξεώς μας. Με την προσευχή μπορούμε να αναπληρώσουμε την ανεπάρκεια των
φυσικών χαρισμάτων με τα υπερφυσικά· να καλύψουμε τα κενά στη σφαίρα της
ορθολογικής γνώσεως με την ύψιστη μορφή γνώσεως του Είναι. Ανυψούμενη επάνω από
το επίπεδό της αποδεικτικής σκέψεως, αξιώνει τον άνθρωπο σε άμεση θεωρία των
Θείων αληθειών.
Η προσευχή, μας χειραγωγεί σε όλες τις
περιστάσεις της ζωής μας. Εμείς, για παράδειγμα, δεν μπορούμε να γνωρίζουμε τι
υπάρχει στην καρδιά του άλλου ανθρώπου, γι’ αυτό και δεν γνωρίζουμε τι πρέπει
να κάνουμε η να πούμε στη μία η στην άλλη περίπτωση. Προσευχόμενοι στον Θεό,
ζητώντας νουθέτηση από τον Παντογνώστη, δεχόμαστε στην προσευχή την υπόδειξη
που χρειαζόμαστε.
Η ζωή είναι άπειρα ποικιλόμορφη. Για τον κάθε
άνθρωπο προτάθηκε ιδιαίτερη οδός. Στον νου μας μπορούμε να κάνουμε διάφορα
σχέδια για το μέλλον, αλλά ωστόσο κατά την πραγματοποίησή τους η ζωή, τόσο στο
σύνολο της όσο και σε κάθε ξεχωριστή πράξη μας η στιγμή, είναι μοναδική. Από τη
μηδαμινότητα αυτή και το ανεπανάληπτο, το παρελθόν φαίνεται σε πολλούς
ανθρώπους ως μοίρα γραμμένη από κάποιον γι’ αυτούς, ως πεπρωμένο.
Εμείς όμως οι χριστιανοί ελευθερωθήκαμε από
τον εφιάλτη αυτό. Γνωρίζουμε με πίστη και από την πείρα ότι είμαστε ελεύθεροι
στην επιλογή μας. Αυτό ωστόσο είναι λίγο. Το να είμαστε ελεύθεροι στην επιλογή
μας δεν σημαίνει ακόμη ότι είμαστε και σοφοί και αληθινοί. Όλοι
συνειδητοποιούμε ότι, αν δεν κατέχουμε παγγνωσία, δεν μπορούμε να εκφέρουμε
ορθή κρίση με την έσχατη σημασία του λόγου αυτού.
Όταν πρέπει στη ζωή να αποφασίσουμε για
κάποιο βήμα, για οποιαδήποτε αλλαγή, ουσιώδη η ακόμη και επουσιώδη εξωτερικά,
τότε κανένας ανθρώπινος υπολογισμός, καμία λογική δεν μας βοηθά να αποφασίσουμε
το ζήτημα αυτό· δεν μας επιτρέπει να προβλέψουμε σε ποιά περίπτωση το
αποτέλεσμα της ενέργειάς μας θα είναι αγαθό και σε ποιά ολέθριο.
Αν όμως σε τελειότερη μορφή μόνο οι άνθρωποι
που κατέχουν προφητική όραση και ακοή ως φίλοι Θεού μπορούν με την προσευχή να
γνωρίζουν το θέλημα του Θεού, τότε και ο καθένας μας με την προσευχή πρέπει να
αναζητά λύση για κάθε ζήτημα. Ας είναι αυτό στην αρχή έστω και ασαφές,
συγκεχυμένο, απόμακρο.
Εντούτοις, αν καταφεύγουμε συνεχώς στον Θεό, η
καρδιά μας θα γνωρίσει την οδό αυτή και θα αινέσει τον Κύριο από τη μεγάλη χαρά
που γεννιέται με τη γνώση αυτή.
Όταν ο άνθρωπος φτάνει κατ’ αρχάς στην
προσευχή, τότε εκείνη τον συγκλονίζει, και κατά κάποιον τρόπο τον συντρίβει και
τον εξουθενώνει. Η είσοδος στον κόσμο της θείας αιωνιότητος η, διαφορετικά, η
Άνωθεν αυτή γέννηση, συνδέεται με οδύνη:
«Ὠδινήσαμεν καὶ ἐτέκομεν πνεῦμα σωτηρίας …» (Ἡσ. 26,18).
Ἐλθέ, τὸ Φῶς τὸ ἀληθινόν.
Ἐλθέ, ἡ ζωὴ ἡ αἰώνιος.
Ἐλθέ, τὸ ἀπόκρυφον Μυστήριον.
Ἐλθέ, τὸ ἀσύλληπτον ἀπαύγασμα.
Ἐλθέ, ἡ ἀνονόμαστος Ὕπαρξις.
Ἐλθέ, ἡ ἀπρόσιτος Φύσις.
Ἐλθέ, ὁ ἀνεκλάλητος Θησαυρός.
Ἐλθέ, τὸ ἀπερινόητον Πρόσωπον.
Ἐλθέ, ἡ ἀνέσπερος Ἡμέρα.
Ἐλθέ, ὁ ἄδυτος Ἥλιος.
Ἐλθέ, ἥ των ἀδυνάτων Δύναμις.
Ἐλθέ, ἥ των ἀγραμμάτων Σοφία.
Ἐλθέ, ἡ ἄληκτος Χαρά.
Ἐλθέ, ἡ ἀδιάψευστος Ἐλπίς.
Ἐλθέ, τῶν πεπτωκότων ἡ ἔγερσις.
Ἐλθέ, τῶν νεκρῶν ἡ ἀνάστασις.
Ἐλθέ, ὁ ἄθικτος καὶ ἀψηλάφητος.
Ἐλθέ, ὁ ἀεὶ ἀναλλοίωτος καὶ ἀμετάθετος.
Ἐλθέ, ὁ πάντοτε ἀμετακίνητος.
Ἐλθέ, ὁ ἀπαύστως τὰ πάντα μετακινῶν.
Ἐλθέ, ὁ ἀπὸ πάντων κεκρυμμένος.
Σύ, ὁ μὴ ἔχων ποὺ κρυβῆναι, ὡς τὰ πάντα
πληρῶν καὶ πανταχοῦ παρών.
Ἐλθέ, τὸ παμπόθητον Ὄνομα.
Ἐλθέ, ὁ ὑπεράνω των οὐρανῶν.
Ἐλθὲ Σύ, Ὃν ἠγάπησεν ἡ ψυχή μου.
Ἐλθέ, ὁ Μόνος πρὸς μόνον.
Ἐλθέ, ὁ γενόμενος ἐν ἠμὶν πόθος.
Ἐλθέ, ὁ καταστᾶς ἡ μόνη ἀναζήτησις ἠμῶν.
Ἐλθέ, ἡ χαρὰ καὶ ἡ δόξα ἠμῶν.
Ἐλθέ, καὶ σκήνωσον ἐν ἠμίν, ὢ πανάγαθε Βασιλεῦ
καὶ Δέσποτα, καὶ μεῖνον ἐν ἠμὶν ἀδιαστάτως
καὶ ἀχωρίστως καὶ δὶ’ ὅλην τὴν ζωὴν
καὶ μετὰ τὴν ἔξοδον ἠμῶν,
ὅπως καὶ ἠμεῖς μείνωμεν ἐν Σοῖ
καὶ συμβασιλεύσωμεν μετά Σου, τοῦ Θεοῦ,
τοῦ Ὄντος ἐπὶ πάντας.
ἀπὸ τὸ βιβλίο: "Τὸ μυστήριο τῆς χριστιανικὴ ζωῆς"
εκδ.: Ἱερὰ Πατριαρχικὴ καὶ Σταυροπηγιακὴ Μονὴ
Τιμίου Προδρόμου, Ἔσσεξ Ἀγγλίας 2010