Η ευχή της ονοματοδοσίας
Η Ευχή ονομάζεται έτσι επειδή με την ευλογία
που παρέχει στο παιδί η Εκκλησία, οκτώ ημέρες μετά τη γέννησή του, το προσφωνεί
για πρώτη φορά με το δικό του προσωπικό όνομα. Αυτό συμβαίνει όχι επειδή είναι
η πρώτη φορά που η Εκκλησία το ευλογεί και του εύχεται- ήδη κάτι τέτοιο συνέβη
την πρώτη ημέρα-, αλλά επειδή οι ευχές της πρώτης ημέρας απευθύνονται κυρίως
στη μητέρα και δευτερευόντως στο παιδί. Αυτό το όνομα θα φέρει σ” όλη του τη
ζωή και μ” αυτό το όνομα θα εισέλθει τελικά στην αναμενόμενη Βασιλεία του Θεού,
προτύπωση της οποίας είναι η ημέρα αυτή της λήψεώς του.
Εκείνο που κάνει η ευχή είναι να καταδείξει το
σκοπό του ανθρώπου, που είναι η ένωσή του με το Θεό. Γι” αυτό και δεν
παραλείπει να εκφράσει το αίτημα της συνάψεώς του στην Εκκλησία και της
τελειώσεώς του με τα άγια Μυστήρια του Χριστού. Μόνο, ως μέλος της Εκκλησίας,
που θα γίνει με το Βάπτισμα, το παιδί θα ξεπεράσει τη διάσπαση της αμαρτίας.
Έτσι γίνεται φανερό ότι η ευχή της ονοματοδοσίας στοχεύει στα Μυστήρια του
Βαπτίσματος και του Χρίσματος και τη συμμετοχή του ανθρώπου στη Θεία
Ευχαριστία.
Η Ακολουθία της ονοματοδοσίας
Η ευχή εντάσσεται μέσα στο ευρύτερο πλαίσιο
της Ακολουθίας της ονοματοδοσίας , που τελείται στο ναό η στο σπίτι. Το παιδί
υποδέχεται ο ιερέας όχι μέσα στο Ναό, αλλά σον πρόναο. Εκεί τελεί και την
Ακολουθία. Η καταβολή της διάταξης αυτής είναι δυνατό να αναζητηθεί στην πράξη
της Αρχαίας Εκκλησίας, κατά την οποία οι προβαπτισματικές τελετές γίνονταν όχι
στον κυρίως Ναό αλλά στο προαύλιο του βαπτιστηρίου . Μετά την ανάγνωση της
ευχής της ονοματοδοσίας που εξετάσαμε ο ιερέας ευλογεί το στόμα, το μέτωπο και
την καρδιά του παιδιού. Αυτό γίνεται όχι απλά και μόνο για να ευλογηθούν τα
συγκεκριμένα μέρη του σώματος, αλλά κυρίως οι αντίστοιχες λειτουργίες τους: η
λογική (στόμα), η νοητική(μέτωπο) και η ζωοποιητική ( καρδία ). Έτσι το παιδί,
ως σύνολο ψυχοσωματικής οντότητας, παραδίδεται στην κυριολεξία στο Χριστό.
Αυτός είναι ο λόγος που στη συνέχεια ψάλλεται και το απολυτίκιο της εορτής της
Υπαπαντής « Χαίρε Κεχαριτωμένη , Θεοτόκε Παρθένε…».
Σήμερα, πολλές φορές, από διάφορους λόγους,
όπως η άγνοια, η μη έγκαιρη απόφαση των γονέων για το όνομα που πρόκειται να
δοθεί στο παιδί, και άλλες πρακτικά αίτια, η ονοματοδοσία συνδέθηκε με την
Ακολουθία του Βαπτίσματος.
Γιατί γιορτάζουμε;
Ο άνθρωπος πλασμένος κατ” εικόνα Θεού είναι
από τη φύση του προωρισμένος να γιορτάζει, να θυμάται το Θεό. Ο άγιος Γρηγόριος
ο Θεολόγος λέγει χαρακτηριστικά « κεφάλαιον εορτής μνήμη Θεού». Έτσι η
χριστιανική γιορτή δεν είναι μια θεωρητική, αφηρημένη και ανεύθυνη κατάσταση.
Απεναντίας συνιστά την κοπιώδη πράγματι πορεία του ανθρώπου να επιστρέψει στο
Θεό, στο άκτιστο Αρχέτυπό του από το οποίο και κατάγεται. Γι” αυτό η
χριστιανική γιορτή, ως βίωμα χαράς και ευφροσύνης, δεν είναι δυνατόν να
κατανοηθεί έξω από τη δοξολογία των έργων του Θεού και την εμπειρία της θείας
δόξας, έξω από τη νέα πραγματικότητα που δημιούργησαν στον κόσμο τα γεγονότα
της θείας Οικονομίας, της Σάρκωσης του Λόγου, του Σταυρού, του Πάθους και της
Ανάστασης του Χριστού. Γεγονότα που έδωσαν νέο νόημα στο χρόνο, το χώρο, στον
άνθρωπο, στον κόσμο, στην ίδια τη ζωή. (ΣΥΝΕΧΙΖΟΥΜΕ)