Σήμερα τ’αγέρι φυσά γλυκύτερα στα κουρασμένα πρόσωπά
μας, τα δέντρα σαν να γενήκανε πιο χλωρά, τ’ αυγουστιάτικο κύμα σαν να
αρμενίζει πιο δροσερό μέσα στο πέλαγο και αφρίζει φουσκωμένο από χαρά μεγάλη,
το κάθε τι πανήγυριζει κι’ αγάλλεται.. Ω! Τι θάνατος λοιπόν είναι αυτός, που
γέμισε την οικουμένη και τις καρδές μας με τη χαρά της αθανασίας! Και καλώτατα
ψέλνει ο υμνωδός σήμερα: «Εν τη γεννήσει την παρθενίαν εφύλαξας, εν τη κοιμήσει
τον κόσμον ου κατέλιπες, Θεοτόκε. Μετέστης προς την ζωήν, μήτηρ υπάρχουσα της
ζωής, και ταις πρεσβείαις ταις σαις λυτρουμένη εκ θανάτου τας ψυχάς ημών».
Αληθινά λέγει και σ’ένα άλλο τροπάρι: «Τη αθανάτω σου κοιμήσει, Θεοτόκε, μήτερ
της ζωής…».
Αλλά το ξαναλέγω. Τι να πει κανένας πρώτα και
τι ύστερα, από τα τόσα πνευματικά υμνολογήματα που προσφέρανε οι ορθόδοξες
καρδιές στην Παναγία, στο «Ρόδον το αμάραντον», που μοσκοβόλησε και άγιασε την
καταβασανισμένη την Ελλάδα! Την υμνολογήσανε με τα λόγια, με την ψαλμωδία, με
τη ζωγραφική, με το σκαλισμένο ξύλο, με τ’ ασήμι, με το μάλαμα, με το
κηρομάστιχο, με κάθε τίμιο κι’ αγιασμέvο πράγμα που μπορεί να χρησιμέψει στον
άνθρωπο για vα μπορέσει vα δείξει την αγάπη του, το σέβας του, τη χαρά του, την
πίκρα του, κι’ ότιι άλλο αγνό αίσθημα έχει μέσα στα φύλλα της καρδιάς του. Το
να πιάσει κανένας να τα ιστορήσει καταλεπτώς, θα ήτανε σαν νάθελε vα μετρήσει
τον άμμο της θάλασσας; Για τούτο ανθολογάμε λιγοστά λουλούδια από της υμνωδίας
το αγιόκλημα «εις οσμήν ευωδίας πνευματικής»
Πρώτα απ’ όλα ας μεταγράψουμε λίγα λόγια από
τις Καταβασίες του Ακαθίστου ύμνου «Ανοίξω το στόμα μου», που είναι το
βυζαντινώτατο, όλη η Κωνσταντιούπολη πνευματικά πανηγυρίζουσα. Στοχασθείτε καλά
εκείνη την εξαίσια γ’ ωδή που λέγει: «Τους σους υμνολόγους Θεοτόκε, ως ζώσα και
άφθονος πηγή, θίασον συγκροτήσαντας πνευματικόν, στερέωσον και εν τη θεία δόξη
σου στεφάνων δόξης αξίωσον».
Ουράνια απηχήματα!:«Τους υμνολόγους σου,
Θεοτόκε, που συγκροτήσανε έναν πνευματικό θίασο, στερέωσέ τους, Εσύ που είσαι
ζωντανή ως άφθονη πηγή. Και με τη θεία δόξα σου, αξίωσέ τους να φοσέσουνε της
δόξας τα στέφανα», Αμή η θ’. ωδή που λέγει: «Άπας γηγενής σκιρτάτω τω πνεύματι
λαμπαδουχούμενος· πανηγυριζέτω δε αΰλων νόων φύσις, γεραίρουσα τα ιερά θαυμάσια
της θεομήτορος, και βοάτω, Χαίροις, παμμακάριστε Θεοτόκε, αγνή, αειπάρθενε.»
Αμή εκείvα τα πανηγυρικά αυτομελά που ψέλνουνε στον εσπερινό της Κοιμήσεως, με
μέλος θριαμβευτικό και με πνευματική μεγαλοπρέπεια! Ποιός χριστιανός Πίνδαρος
τα σύνθεσε, Πίνδαρος αγιασμένος! «Ω του παραδόξου θαύματος! η πηγή της ζωής εν
μνημείω τίθεται, και κλίμαξ προς oυραvόv ο τάφος γίνεται! Ευφραίνου Γεθσημανή,
της Θεοτόκου το άγιον τέμενος. Βοήσωμεν οι πιστοί, τον Γαβριήλ κεκτημένοι
ταξίαρχον: Κεχαριτωμένη, χαίρε, μετά σου ο Κύριος, ο παρέχων τω κόσμω δια Σου
το μέγα έλεος.» Ποταμός μέγας και βουερός αναβρύζει και μας δροσίζει, και
πίνουνε νερό δροσερό ψυχές ξερές και διψασμένες! Κύτταξε πάθος και μεράκι που
ξελοχίζει από καιγόμενη καρδιά! Ο υμνωδός, αντί να κλάψει για την Παναγία που
είναι μπροστά του ξαπλωμένη απάνω στην κλίνη της, τυλιγμένη με το μαφόρι της με
κλεισμένα τα μάτια της που δίνανε παρηγοριά στην ανθρωπότητα, με σταυρωμένα τα
άχραντα χέρια της, που βαστάξανε τον Χριστό και τον αναθρέψανε, πεθαμένη σαν
τον κάθε άνθρωπο, αντίς λέγω να κλάψει, αφού πρώτα απορεί πως η πηγή της ζωής
κείτεται στο μνήμα, μονομιάς κράζει με δάκρυα στα μάτια, πλην δάκρυα χαράς: «Ευφραίνου
Γεθσημανή, που έχεις θησαυρισμένο το άγιο σκήνωμα της Θεοτόκου.» Κ’ ύστερα
στρέφει στους χριστιανούς που είναι μέσα στην εκκλησία και τους λέγει με τον
ίδιο πνευματικό οίστρο. «Ας κράξουμε όλοι μαζί στην Παναγία, έχοντας για
πρωτοψάλτη τον αρχάγγελο Γαβριήλ, που τη χαιρέτισε με τα ίδια λόγια κατά τη
χαρoύμενη, μέρα του Ευαγγελισμού κι’ ας πούμε: «Κεχαριτωμένη, χαίρε, μαζί σου
είναι ο Κύριος, που δωρίζει στον κόσμο με εσένα, το μέγα έλεος». Θάνατος δεν
υπάρχει εδώ πέρα που είναι η μητέρα της Ζωής;. Κι’ ούτε μοιρολόγια και ξόδια
θρηνητερά, παρά χαρά ανεκλάλητη, γάμος πνευματικός, τράπεζα αγιασμένη που έχει
απιθωμένον απάνω της τον άρτο της ζωής και το κρασί της αθανασ!ας, και π!νουνέ
οι χριστιανοί και μεθάνε ένα μεθύσι άγιο, αγνό, άμωμο και δεν βρίσκονται πια
μπροστά σένα λείψανο που το κηδεύουνε, αλλά βρίσκονται στη Ναζαρέτ, στο σπίτι
το χαρούμενο και το μοσκοβολημένο από την παρθενική ευωδία της Παναγίας, τότε
που ήτανε δεκάξη χρονών, κατά κείνη την ημέρα πώγινε ο Ευαγγελισμός, και
κράζουνε γηθόσυνα οι λιγόζωοι οι άνθρωποι σα νάναι αθάνατοι, μαζί με τον
αρχάγγελο Γαβριήλ : «Κεχαριτωμένη, χαίρε, μετά σου ο Κύριος!» Η Κοίμησις
γίνεται Ευαγγελισμός, η θλίψη μεταλλάζεται σε χαρά!
