Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος
...Πόση τιμωρία αρμόζει σ̉ αυτή τη στάση;
Ακόμη κι αν δεν ήταν δυνατό να πάρουμε τίποτα, αυτή την αδιάκοπη συνομιλία μαζί
του δεν έπρεπε να την θεωρούμε άξια άπειρων αγαθών; Αλλά είναι κουραστική η
αδιάκοπη προσευχή; Αλλά και ποιά αρετή δεν είναι κοπιαστική; Κι αυτή είναι η
μεγάλη απορία: ότι μαζί με την κακία κληρώθηκε η ευχαρίστηση, ενώ με την αρετή
ο πόνος. Πολλοί αναζητούν την αιτία. Μας έδωσε ο Θεός απ̉ την αρχή ζωή
ελεύθερη από φροντίδες και κόπους. Η αργία ωδήγησε στη διαστροφή και χάσαμε τον
παράδεισο. Γι̉ αυτό έκαμε επίπονη τη ζωή μας, σαν να
δικαιολογούνταν στο γένος των ανθρώπων λέγοντας.σας έβαλα μέσα στην τρυφή, αλλά
η απιστία σας έκαμε χειρότερους. Γι̉ αυτό διέταξα να
δοκιμάζετε τον πόνο και τον ιδρώτα. Επειδή όμως ούτε αυτός ο πόνος δεν
συγκράτησε τον άνθρωπο, μας έδωσε νόμο με πολλές εντολές βάζοντάς μας, όπως στο
δύσκολο άλογο, δεσμά και χαλινάρια. Το ίδιο κάνουν και οι αλογοδαμαστές. Γι̉ αυτό είναι επίπονη
η ζωή μας. Η ζωή η χωρίς κόπο συνήθως διαφθείρει. Η φύση μας δεν δέχεται την
αργία, εύκολα κλίνει στην κακία. Ας υποθέσωμε ότι δεν έχει ανάγκη από κόπους ο
φρόνιμος και ενάρετος γενικά, αλλά επιτυγχάνουν το κάθε τι ακόμα και
κοιμισμένοι. Την άνεση που θα προέκυπτε που θα τη χρησιμοποιούσαμε; Όχι στην
ανοησία και την υπερηφάνεια;
Αλλά γιατί έχει συζευχθή με την κακία πολλή
ευχαρίστηση και με την αρετή πολύς κόπος και ιδρώτας; Και τι χάρη θα είχε και
τι μισθό θα έπαιρνε, αν το πράγμα δεν ήταν κοπιαστικό; Έχω να σας δείξω πολλούς
που αποστρέφονται εκ φύσεως το γάμο και τον αποφεύγουν με σιχαμάρα. Αυτούς θα
τους πούμε φρόνιμους και θα τους στεφανώσωμε και θα τους ανακηρύξωμε
πανηγυρικά; καθόλου. Γιατί η σωφροσύνη είναι εγκράτεια και υπερίσχυση πάνω στις
ηδονές ύστερα από μάχη. Και τα πολεμικά τρόπαια είναι λαμπρότερα, όταν οι
αγώνες είναι σκληροί, όχι όταν οι αντίπαλοι δεν αντιστέκονται. Είναι πολλοί
νωθροί από τη φύση. Αυτούς δε θα τους πούμε ενάρετους.
Γιαυτό ο Χριστός αναφέροντας τρεις τρόπους
ευνουχισμού τους δύο τους αφήνει αβράβευτους και τον έναν μόνο βραβεύει με τη
βασιλεία. Σας λέω και γιατί χρειάζεται η κακία. Ποιός άλλος είναι ο δημιουργός
της κακίας από τη θεληματική αδιαφορία; Κι οι αγαθοί έπρεπε να είναι μόνοι.
Ποιό είναι το γνώρισμα του αγαθού, η νηφαλιότητα και η αγρυπνία η ο ύπνος και
το ροχαλητό; Και γιατί φαινόταν για αγαθό το να επιτυγχάνης χωρίς κόπο; Φέρνεις
ενστάσεις που θα έφεραν ζωντανά και λαίμαργοι και άνθρωποι που νομίζουν Θεό την
κοιλιά τους. Αποκρίσου μου ότι αυτοί είναι λόγοι αδιαφορίας. Αν υπάρχη βασιλέας
και στρατηγός, κι ενώ ο βασιλιάς κοιμάται και μεθά, ο στρατηγός με ταλαιπωρίες
την έκτη ώρα στήνει τα τρόπαια, σε ποιόν θα απέδιδες την νίκη; Και ποιός χάρηκε
τη χαρά της νίκης; ...
