Αδελφοί και πατέρες, σας καλώ και πάλι να
σκεφτούμε τον καθολικό μας σκοπό, που είναι η συνεχής μετάνοια. Εάν
αναλογισθούμε την πρώτη κατασκευή του ανθρώπου κατά τη δημιουργία, την ανάπλασή
μας από το Θεό Λόγο, το ύψιστο τέρμα των θείων επαγγελιών, που μας χάρισε η
θεία παναγάπη, και ότι όλα αυτά τα στερούμαστε, και μάλιστα με ποινή αιώνιας
καταδίκης, εξαιτίας της απροσεξίας και αμέλειάς μας, πραγματικά μας καταπνίγει
η απόγνωση. Ευλογητός όμως ο Θεός πάντοτε, νυν και στην αιωνιότητα, ο οποίος
μας λυπήθηκε και μας χάρισε τη μετάνοια, με την οποία ανακαλούμε αυτά που
χάσαμε, επανακτούμε τη θέση μας και κληρονομούμε όσα η παναγάπη και η Χάρη του
μας υπόσχεται.
Μετάνοια. Το απόλυτο καθήκον της μοναστικής
μας ζωής και ιδιότητας. Μετάνοια. Η ανεύρεση αυτών που χάσαμε. Μετάνοια. Η
εξόφληση των χρεών. Μετάνοια. Η ανάσταση των νεκρών μελών, που παραμόρφωσε η
αμαρτία, η προδοσία και η άρνηση. Μετάνοια. Το βέβαιο σωσίβιο αυτών που
βυθίστηκαν στο πέλαγος της μάταιης αυτής ζωής. Μετάνοια. Ο κύριος και
πραγματικός στόχος και προορισμός του «πεπτωκότος ανθρώπου».
Με βάση τους βίους, διδαχές και υποδείξεις των
Πατέρων μας βαδίζουμε απρόσκοπτα, όσοι θέλουμε να πετύχουμε τους ίδιους με
αυτούς σκοπούς. Και σχολιάζουμε τώρα τα συστήματα της πρακτικής.
Με καλή αρχή τα ιερά λόγια: «Αρχή σοφίας φόβος
Κυρίου» (Παρ. θ ,10) και «τω φόβω Κυρίου εκκλίνει πας από κακού» (Παρ. ίε ,27)
ξεκινούμε την πορεία της ανάστασής μας. Η περιεκτική μετάνοια χαρακτηρίζεται ως
«κλίμαξ», που ανεβάζει, όσους είναι πεσμένη στη γη, στον ουρανό, όπου βρίσκεται
η πραγματική μας πατρίδα.
Ο φόβος γεννά τη νήψη και την προσοχή. Η νήψη
τηρεί τις εντολές. Όταν τηρούνται οι εντολές γεννούν το ζήλο, που σηκώνει το
βάρος της πρακτικής φιλοπονίας. Εάν ο ζήλος δεν σκορπιστεί από αμέλεια η από
κάποια άλλη απροσεξία, συσφίγγει τα μέλη σε ακριβέστερη φιλοπονία. Έτσι
προκαλείται η παρουσία της Χάρης, όχι περιστασιακά, αλλά υπό μορφή ενδημική, η
οποία μυστικά παρηγορεί και ενθαρρύνει το νου στην ακρίβεια της εκλογής και της
επιμονής προς τη μάχη και πάλη κατά της χαύνωσης.
Σε όσους αθλούν νόμιμα στο πολυπόνο στάδιο της
φιλοπονίας, χρήσιμη βοηθός και συμπαραστάτρια είναι η εγκράτεια και η ακρίβεια
της τήρησης του προγράμματος. Και τα δύο θεωρούνται απαραίτητα μέσα προαγωγής.
Το τουΑποστόλου «ο αγωνιζόμενος πάντα εγκρατεύεται» (Α Κορ. θ ,25), θεωρείται επιβεβλημένη αρχή, που
συναντούμε επίμονα στους βίους των Πατέρων μας. Μόνο η εγκράτεια, ως
αποτελεσματικό μέσο, καθαίρει τη μητέρα του θανάτου ηδονή.
Η επιμονή στο πρόγραμμα, που είναι σωτήριο
μέσο στον πνευματικό μας αγώνα, διευκολύνει την παράταση της εγκράτειας. Μη
λησμονούμε ότι οι ακατονόμαστοι λόγοι και προφάσεις, χάριν δήθεν της βιολογικής
μας σύστασης, αλλοιώνουν την επιμονή της εγκράτειας. Το παράδειγμα του Κυρίου
μας, ως καθηγητή της εγκράτειας (νηστείας), στην έρημο, πείθει για την
αναγκαιότητα της επιμονής στο πρόγραμμα ολόκληρής της αγωνιστικότητας. Αν και η
Γραφή λέγει ότι ο Κύριός μας «επείνασε» (Ματ. δ ,2), εν τούτοις δεν υποχώρησε
στο γαργαλισμό των αισθήσεων της δήθεν βιολογικής αναγκαιότητας, αλλά παρέμεινε
τηρητής του προγράμματος της ασκητικής αγωνιστικότητας. Με την πίστη στη θεία
Πρόνοια έλυσε το πρόβλημα της ανάγκης της πείνας, που φαινόταν ότι πίεζε. Αυτό
το παράδειγμα να μη λείψει ποτέ από το οπλοστάσιο της πνευματικής μας άμυνας.
(ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ)
