Η Ορθόδοξη Εκκλησία εισάγει τους πιστούς στη
Σαρακοστή με μία σειρά προκαταρκτικών εβδομάδων κατά τις οποίες το Ευαγγελικό
ανάγνωσμα μας οδηγεί βήμα προς βήμα από το σκοτάδι προς το φως της κρίσεως.
Συνιστούμε την επιμονή στο πρόγραμμα. Με αυτήν
αποφεύγεται ο μαρασμός του θείου ζήλου και η επίδραση του ανρητικού
περιβάλλοντος, που μας εμποδίζει να κατορθώσουμε το δικό μας στόχο και σκοπό. η
προσοχή στην τήρηση του προγράμματος, όχι μόνο δεν παραδέχεται την έλλειψη
(παράλειψη), αλλά αποφεύγει και την υπερβολή, γιατί και τα δύο ταράζουν την
ισορροπία. Τότε σβήνει ο ζήλος και η θέρμη, που είναι οι κινητήριες δυνάμεις.
Η πατερική εμπειρία μαρτυρεί ότι την
προσεκτική και με ακρίβεια πρακτική ζωή ακολουθούν οι πειρασμοί. Είναι, κατά
κάποιο τρόπο, ο έλεγχος της γνησιότητας του αγώνα και της «κατά Θεόν» άσκησης.
Δεν προκαλούν όμως οι δοκιμασίες, μέσω των ποικίλων πειρασμών, ούτε
αποθάρρυνση, ούτε φόβο, ούτε υποχώρηση. Χρειάζεται επιμονή με προσοχή, ώστε
ούτε να ξεθαρεύει κάποιος, αλλά και ούτε να φοβάται. Κρατώντας την πίστη, με
την οποία η θεία Χάρη τον οδήγησε μέχρι το σημείο αυτό της νόμιμης πάλης, να τα
αφήνει ο,α στην υπακοή και την εξάρτησή του, από τους πνευματικούς πατέρες.
Αν και πάντοτε για τον αγωνιζόμενο θεωρείται
απαραίτητο στοιχείο η προσαευχή, ειδικά την ώρα των πειρασμών επιβάλλεται
επιτακτικά. Κανένας άλλος τρόπος, όσο η ευχή με αυτομεμψία και ταπείνωση, δεν
απομακρύνει την παρουσία των πειρασμών στους οποίους υπάρχει αισθητά η σατανική
ενέργεια. «Επικάλεσαι με εν ημέρα θλίψεώς σου, και εξελούμαι σε και δοξάσεις
με» (Ψαλμ. μθ ,15), λέγει ο ψαλμωδός.
Όπως από την είσοδο των αισθήσεων ανεβαίνει ο
θάνατος, κατά τη Γραφή, κατά τον ίδιο τρόπο και η Χάρη απωθείται και
αποσύρεται. Ένα σαφέστατο δείγμα αυτής της φθοράς είναι η ακράτεια του στόματος
με την πολυλογία. Τι κερδίσαμε με τη φλυαρία σ όλη μας τη ζωή; Ποιός δεν
γνωρίζει τη ζημιά, που προκαλούν τα απρόσεκτα λόγια, από τα οποία
δημιουργούνται οι παρεξηγήσεις, τα μίση, οι κατηγορίες, οι χωρισμοί των φίλων η
και των συγγενών; Το σπουδαιότερο όμως, είναι η πρόκληση λύπης στο Πνεύμα το
Άγιο, που αποστρέφεται την πολυλογία. Δίκαια λέγεται ότι «εκ πολυλογίας ουκ
εκφεύξη αμαρτίαν» (Παρ. ι ,19) και πάλι, κατά το ρητό, «κρείσσον πεσείν από
ύψους η πεσείν από γλώσσης».
Συ, ο φιλόθεος και φιλόπονος, στην ψυχή του
οποίου μίλησε η Χάρη, και ήδη ασχολείσαι με τη σωτηρία σου, πως θέλεις να
δουλεύεις σε δύο κυρίους; «Ακούσομαι τι λαλήσει εν εμοί Κύριος» (Ψαλμ. πδ ,8),
λέγει ο Δαυΐδ. Αλλά πως θα λαλήσει και σε μας ο κύριος, όταν η γλώσσα και ο
νους ταξιδεύει στους ορίζοντες και ανακρίνει τις πράξεις των ανθρώπων;
Ω μακαρία σιωπή, η πύλη της σοφίας και της
θεϊκής γνώσης. Το φως του νου και η φωτιά του θείου ζήλου και η ακούραστη
φιλοπονία, που προέρχεται απ αυτόν.
Δώσε μας, πανάγαθε Κύριε,τη μακαρία σιωπή. Τη
στάθμη της προόδου, την οποία και συ κράτησες μπροστά στους άρχοντες αυτού του
αιώνα και έδωσες σε μας τη σωτηρία και ανάσταση, ως ο πρώτος και μόνος νικητής
του ψεύδους, της υποκρισίας, της φθοράς και του θανάτου.
Βατοπαιδινές Κατηχήσεις,σελ.6-8,
Εκδόσεις Ιεράς Μεγίστης Μονής
Βατοπαιδίου.
