Του Πρωτοπρεσβυτέρου Νικολάου Δαλαγιώργου
«Πως
γνωρίζουμε το Τάλαντό μας μέσω της γνώσεως του εαυτού μας»
Η δωρεά της αγάπης του Θεού στον άνθρωπο
προϋποθέτει την εκ μέρους του ανθρώπου αποδοχή και ανταπόκριση στην αγάπη του Θεού. Τα χαρίσματα (τάλαντα) του Θεού αρχίζουν να
ενεργοποιούνται από τη στιγμή που ο άνθρωπος τα χρησιμοποιεί για τη μετοχή του
στην Βασιλεία του Θεού. Το Μέγα Τάλαντο
που έδωσε ο Θεός στον άνθρωπο είναι το «κατ’ εικόνα» τα στοιχεία που την συνθέτουν μας αποκαλύπτει
ο Άγιος Γρηγόριος Νύσσης στο έργο του «περί κατασκευής του ανθρώπου» λέγοντας
ότι είναι: «καθαρότης, απάθεια, μακαριότης, κακού παντός αλλοτρίωσις». Έχοντας αυτά τα χαρίσματα καλείται ο άνθρωπος
να τα αξιοποιήσει για να φθάσει στο «καθ’ ομοίωσιν» η οποία
χαρακτηρίζεται στο ίδιο κείμενο, «από τον νου, τον λόγο και την αγάπη». Για να μπορέσει να το πραγματώσει αυτό ο
άνθρωπος καλείται από τους πατέρες της Εκκλησίας να γνωρίσει πρώτα τον εαυτό
του «Ει
βούλει γνώναι Θεόν προλαβούναι γνώναι αυτόν». Η γνώση του εαυτού μας έχει άμεση σχέση με
την γνώση του Θεού. Εμείς θέλουμε να
γνωρίσουμε τον εαυτό μας, όχι γιατί ο εαυτός μας μπορεί να μας λυτρώσει ή να
μας θεώσει, αλλά γιατί γνωρίζοντας τον εαυτό μας μπορούμε θεραπευτικά να
λειτουργήσουμε απέναντι στα πάθη και την αμαρτία μας, προκειμένου στη συνέχεια
να πορευθούμε στη σχέση μας με τον Θεό.
Όταν ο άνθρωπος είναι μακριά από αυτή την σχέση με τον Θεό, τότε
ωραιοποιεί τον εαυτό του, τον θεωρεί αλάνθαστο και δεν γνωρίζει την έννοια της
προσβολής και της συγνώμης, διότι απουσιάζει η μετάνοια, έχοντας ως γνώμονα «ψυχή
μου, φάγε, πιές» δες τα αγαθά που εγώ σου έχω δώσει να ευφρανθείς, με
την λεπτομέρεια ότι αυτόν τον άνθρωπο ο Θεός τον ονομάζει ΑΦΡΩΝ δηλαδή ανόητο. Αλλά ακόμα και να μην συμβαίνει αυτό, βυθίζεται
μέσα στην απελπισία λόγω των παθών του, ζει σε μια ταλαιπωρία, σε ένα αδιέξοδο
ψάχνοντας να βρει τρόπους να διασκεδάσει την ψυχή του.
Ο
εαυτός μας μπορεί να μας βοηθήσει να σταθούμε στα πόδια μας μετά από μια μεγάλη
δοκιμασία, να αποκτήσουμε αυτοεκτίμηση κ.τ.λ. ΜΟΝΟΝ όταν ο άνθρωπος αξιοποιήσει τα χαρίσματά του προκειμένου
εκφράσει την ευχαριστία του προς τον Δωρεοδότη Χριστό, σε κάθε στιγμή της ζωής
του (είτε μέσω της προσευχής, είτε μέσω
του Εκκλησιασμού, είτε μέσω του φαγητού κ.α.). Αυτό επιτυγχάνεται περισσότερο με τον
πνευματικό αγώνα κατά των μητέρων των παθών ΦΙΛΗΔΟΝΙΑ-ΦΙΛΟΔΟΞΙΑ-ΦΙΛΑΡΓΥΡΙΑ (τα
οποία θεραπεύονται ΦΙΛΗΔΟΝΙΑ-σωφροσύνη,
εγκράτεια, παρθενία, ΦΙΛΟΔΟΞΙΑ-υπακοή,
ταπείνωση, πραότητα, επιείκεια, ανοχή, ΦΙΛΑΡΓΥΡΙΑ-ακτημοσύνη,
ελεημοσύνη και τον αγώνα να μην αιχμαλωτιστεί ο άνθρωπος από τα δεσμά της ύλης
και των χρημάτων), διότι όταν νικήσει ο άνθρωπος τον διάβολο και τις
παγίδες αυτού, μόνον τότε αρχίζει να κοινωνεί με τους υπόλοιπους ανθρώπους και
να τους αγαπά πραγματικά.
Η σωστή
λειτουργία των χαρισμάτων βρίσκεται στην αδιάκοπη προσφορά τους, γιατί η αγάπη
του Θεού είναι πάντα προσφερόμενη, διακονούσα και θυσιαζόμενη. Ο διακονών και θυσιαζόμενος άνθρωπος για την
Βασιλεία του Θεού φαίνεται από την επιβράβευση του Οικοδεσπότου στους «αγαθούς»
δούλους: «είσελθε εις την χαράν του Κυρίου
σου». Ο άνθρωπος ο οποίος
ορθώνει το Εγώ του έναντι του Θεού δείχνοντας ότι δεν χρειάζεται τις ευεργεσίες
Του, αυτοκαταδικάζεται στον βασανισμό της αμετανοησίας του ανθρώπου. Και εδώ ασφαλώς ισχύει η αδιάκοπη Έκκληση του
Κυρίου στους ανθρώπους: «Ο έχων ώτα ακούειν ακουέτω» (Ματθ.
ια΄ 15).
