Σήμερα
Κυριακὴ Θ΄ Λουκά το εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα εἶναι ἡ παραβολὴ τοῦ ἄφρονος
πλουσίου. Μεταφέρουμε παρακάτω λόγους τοῦ Γέροντος Σωφρονίου περὶ πλεονεξίας.
Ὁ
σύγχρονος ἄνθρωπος δὲν ἠδυνήθη νὰ ὀργανώση τὴν ζωὴν αὐτοῦ κατὰ τοιοῦτον τρόπον ὥστε
νὰ ἔχη ἀρκετὴν «σχόλην», ἐλεύθερον χρόνον, διὰ τὴν προσευχὴν καὶ τὴν πνευματικὴν
θεωρίαν τοῦ Θεοῦ. Καὶ αἰτία τούτου εἶναι τὸ ἄπληστον πάθος τῆς
«φιλοκτημοσύνης». Τὸ πάθος τοῦτο τῆς πλεονεξίας ὁ Ἀπόστολος Παῦλος ὠνόμασεν εἰδωλολατρίαν
(βλ. Κορ. γ’ 5) καὶ ὁ Ὅσιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος «ἀπιστίας θυγατέρα» … «εὐαγγελίων
μυκτηριστὴν καὶ παραβάτην ἑκούσιον» . Ἡ γνησία χριστιανικὴ ἀκτημοσύνη εἶναι ἄγνωστος,
ἀκατανόητος εἰς τὸν κόσμον. Καὶ ἐὰν τολμήσωμεν νὰ ἰσχυρισθῶμεν ὅτι αὕτη ἐπεκτεινομένη
ἀπορρίπτει οὐχὶ μόνον κτήσεις ὑλικᾶς, ἀλλὰ καὶ διανοητικᾶς, τότε θὰ φανῆ τοῦτο
εἰς τὴν πλειονότητα τῶν ἀνθρώπων παραφροσύνη. Ἄνθρωποι ἔχοντες ἐπιστημονικᾶς
γνώσεις θεωροῦν τὸν πνευματικὸν αὐτῶν πλοῦτον ὡς τὴν οὐσίαν τῆς ὑπάρξεως αὐτῶν,
μὴ ὑποπτευόμενοι παντάπασιν ὅτι ὑπάρχει ἄλλη, ὑψηλοτέρα γνῶσις, καὶ θησαυρὸς ἀληθῶς
ἀσύγκριτος πρὸς τὸν ἴδιον αὐτῶν πλοῦτον, φέρων μεθ’ ἐαυτοῦ βαθείαν εἰρήνην. Ἐν
τῇ ἀναζητήσει τῆς ὑλικῆς αὐτῶν ἀνέσεως οἱ ἄνθρωποι ἀπώλεσαν τὴν πνευματικὴν ἄνεσιν
καὶ ὁ σύγχρονος ὑλικὸς δυναμισμὸς ὁ ὁποῖος δεσπόζει ἐπὶ τῶν πνευμάτων καὶ τῶν
καρδιῶν τοῦ αἰῶνος τούτου, περιβάλλεται ἐπὶ μᾶλλον καὶ μᾶλλον δαιμονικὸν
χαρακτήρα. Καὶ τοῦτο δὲν εἶναι ἐκπληκτικόν, καθ’ ὅσον οὐδὲν ἄλλο ἐκφράζει εἰ μὴ
τὴν δυναμικήν της ἁμαρτίας.
Ἡ ἀγάπη
πρὸς τὰς κτήσεις ἐκδιώκει τὴν ἀγάπην πρὸς τὸν Θεὸν καὶ τὸν πλησίον. Καὶ οἱ ἄνθρωποι
δὲν ἀντιλαμβάνονται τοῦτο καὶ δὲν θέλουν νὰ ἐννοήσουν ὅτι ἐκ τῆς ἀπληστίας τῶν ἐπιθυμιῶν
αὐτῶν, αἳ ὁποῖαι κυριεύουν τὰ πνεύματα καὶ τὰς καρδίας αὐτῶν, ἐκπηγάζουν τὰ ἀναρίθμητα
παθήματα ὁλοκλήρου του κόσμου. Ὅ της Κλίμακος Ἅγιος λέγει: «Ρίζα πάντων των κακῶν
ἡ φιλαργυρία ἐστὶ τὲ καὶ λέγεται (βλ. Ἃ’ Τιμ. στ’ 10)· μίσος γὰρ καὶ κλοπᾶς καὶ
φθόνους καὶ χωρισμοὺς καὶ ἔχθρας καὶ ζάλας καὶ μνησικακίας καὶ ἀσπλαγχνίας καὶ
φόνους αὕτη πεποίηκε» –καὶ πολέμους.
Ὅθεν,
διὰ νὰ ἐξέλθωμεν ἐκ τῆς αἰχμαλωσίας τῶν εὐτελῶν μεριμνῶν, διὰ νὰ καθαρίσωμεν τὸν
νοῦν ἠμῶν καὶ δώσωμεν εἰς τὸ πνεῦμα ἠμῶν νὰ ἀπολαύση ἐν ἀληθεία βασιλικήν, ἀκριβέστερον,
θεοειδὴ ἐλευθερίαν, εἶναι ἀναγκαία ἡ ἀποταγὴ καὶ ἐπ’ αὐτοῦ του ἐπιπέδου, διότι,
κατὰ τὸν λόγον τοῦ Ὁσίου Ἰωάννου τῆς Κλίμακος, «ἀκτήμων ἀνήρ, ἐν προσευχὴ
καθαρός (ἐστι) … ὁ γευσάμενος τῶν ἄνω, εὐχερῶς τῶν κάτω καταφρονεῖ … ἀκτήμων
μοναχός του κόσμου δεσπότης … ἀπροσπαθείας υἱός, τὰ προσόντα αὐτῶ, ὡς μὴ ὄντα
λογιζόμενος» .
Ἀρχιμ.
Σωφρονίου Σαχάρωφ,
Ἄσκησις
καὶ Θεωρία, Ἱερὰ
ΣταυροπηγιακήΜονη Τιμίου Προδρόμου,
Ἔσσεξ
Ἀγγλίας 1996, σέλ.
72-73.
