Στον ανατολικό εξωτερικό τοίχο τη
τράπεζα της Μονής Δοχειαρίου, βρίσκεται η θαυματουργός Εικόνα της Παναγίας
Γοργοεπηκόου. Αριστερά από το πρόσωπο
της Παναγίας αναγράφεται:
«ΜΗΤΗΡ ΘΕΟΥ Η ΓΟΡΓΟΕΠΙΚΟΟΣ ΒΡΕΦΟΚΡΑΤΟΥΣΑ ΜΗΤΕΡ Η
ΦΟΒΕΡΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟ ΠΥΡ ΚΡΑΤΟΥΣΑ ΘΑΥΜΑ ΚΑΙ ΠΩΣ ΟΥ ΦΛΕΓΕΙ ΕΠΙ ΕΤΟΥΣ 1563 ΟΤΑΝ
ΕΚΤΗΣΑΝ ΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑΝ ΤΟΥ ΔΟΧΕΙΑΡΙΟΥ».
Εκατό χρόνια αργότερα, το 1664, η Παναγία έσπευσε να γίνει αρωγός και
προστάτιδά της, αποκαλύπτοντας συγχρόνως το καινούργιο όνομά Της με το πρώτο
γνωστό θαύμα Της.
Τα χρόνια αυτά από την Εικόνα
υπήρχε ένας διάδρομος, που συνέδεε το μαγειρείο με την τράπεζα. Πολλές φορές κάθε μέρα ο τραπεζάρης διέσχιζε
το διάδρομο αυτόν, όπως απαιτούσε το διακόνημά του. Ο χώρος ήταν πολύ σκοτεινός και αναγκαζόταν
να φέρει ένα αναμμένο δαδί ή ένα κερί μαζί του.
Από απροσεξία και αμέλειά του όμως το τοποθετούσε μπροστά ή κοντά στην
Εικόνα, ώστε η Εικόνα μαύριζε από τον καπνό.
Κάποτε, ο μοναχός Νείλος, ο τραπεζάρης, άκουσε φωνή που έλεγε: «Ω μοναχέ
αμόναχε, μέχρι πότε θα καπνίζεις απρόσεκτα τη μορφή μου;» Εκείνος δεν έδωσε σημασία στη φωνή και
συνέχισε το διακόνημά του. Πέρασε και
άλλη φορά από εκεί, άκουσε πάλι την ίδια φωνή και αμέσως τυφλώθηκε. Τότε κατάλαβε ότι η φωνή προερχόταν από την
εικόνα της Παναγίας.
Έτσι οι πατέρες έκλεισαν τον χώρο
εκείνο και τοποθέτησαν ένα στασίδι, όπου νύχτα-μέρα ο Νείλος παρακαλούσε την
Παναγία να του συγχωρήσει το αμάρτημα και να του χαρίσει το φώς του. Πέρασε μικρό χρονικό διάστημα και ο Νείλος
άκουσε ξανά την γνωστή του φωνή να λέει: «Από δω και μπρός θα βλέπεις όπως και
πριν. Και πρόσεχε στο εξής να μην
περάσεις από δω με δαδιά, γιατί εγώ είμαι η προστάτιδα της Μονής. Θα υπακούω γρήγορα στα αιτήματα εκείνων που
με επικαλούνται, γιατί ονομάζομαι Γοργοϋπήκοος».
Μετά τη θαυμαστή ανάβλεψη του
μοναχού Νείλου, η φήμη της Εικόνος απλώθηκε, όχι μόνο σε όλο τον Ελληνικό χώρο,
αλλά και στο σλαβικό ορθόδοξο κόσμο και στη Ρουμανία. Ελάχιστο δείγμα των απείρων θαυμάτων της
αποτελούν τα αφιερώματα των πιστών που κρέμονται μπροστά στην Εικόνα. Τυφλοί ανέβλεψαν, παράλυτοι ανορθώθηκαν,
αιχμάλωτοι απελευθερώθηκαν, στείρες γυναίκες απέκτησαν παιδιά, κλέφτες ξένων
πραγμάτων φανερώθηκαν και κάθε είδους ασθένειες θεραπεύτηκαν με τη χάρη της
Παναγίας.
Βλέπουμε εδώ ότι η ίδια η Παναγία
με το πρώτο μεγάλο θαύμα Της δεν κράτησε κανένα από τα άλλα τρία ονόματα που
αναγράφονταν στην Εικόνα Της: Γοργοεπήκοος, Βρεφοκρατούσα και Φοβερά Προστασία,
αλλά προτίμησε να ονομάζεται
Γοργοϋπήκοος, δηλώνοντας ότι θα υπακούει γρήγορα στις δεήσεις των πιστών και
ότι η υπακοή παίζει απόλυτο ρόλο στη σωτηρία των ανθρώπων.
Το 1790 καταγράφηκε στον
Συναξαριστή από τον όσιο Νικόδημο, τον μεγαλύτερο θεολόγο και υμνογράφο της
εποχής, τα όσα επετέλεσε τα χρόνια εκείνα η Παναγία, καθώς και την ιστορία
της. Συνέθεσε επίσης δύο Παρακλητικούς
Κανόνες προς Τιμήν Της, γεμάτους ευλάβεια, θεομητορικό πόθο και ποιητική
έξαρση.
