Τὸ ὄνομά του εἶναι συγκεκομμένος τύπος τοῦ Ματταθία, ποὺ
σημαίνει «δῶρο Θεοῦ». Καταγόταν ἀπὸ τὴν Γαλιλαία καὶ ἦταν γιὸς τοῦ Ἀλφαίου τοῦ ἐπονομαζόμενου
Λευὶ (Μάρκ.2,14.Λουκ.5,27). Δὲ γνωρίζουμε ἂν πρόκειται γιὰ τὸν πατέρα τοῦ Ἰακώβου
τοῦ λεγομένου μικροῦ, μᾶλλον πρόκειται γιὰ ἄλλο πρόσωπο. Κατοικοῦσε στὴν
Καπερναοὺμ καὶ ἀσκοῦσε τὸ ἐπάγγελμα τοῦ τελώνη, δηλαδὴ ἐργολάβου
φοροεισπράκτορα γιὰ λογαριασμὸ τῶν Ρωμαίων κατακτητῶν. Οἱ τελῶνες ἦταν συνήθως ἄνθρωπο
σκληροί, ἀπάνθρωποι καὶ ἄπληστοι. Συχνὰ προέβαιναν σὲ πράξεις ἀδικίας καὶ ἐκβιασμῶν,
ἔχοντας ὡς κάλυψη τὶς ρωμαϊκὲς ἀρχές. Γι’ αὐτοὺς τοὺς λόγους περιφρονοῦνταν ἀπὸ
τοὺς Ἰουδαίους.
Ἡ Καπερναοὺμ ἦταν μιὰ σπουδαία ἐμπορικὴ πόλη, ἡ ὁποία ἀπέφερε
μεγάλα ὀφέλη στὸν τελώνη Ματθαῖο. Ὅμως, ἀπὸ ὅτι φαίνεται, αὐτὸς ἦταν
καλοπροαίρετος ἄνθρωπος καὶ ἴσως εἶχε ἀκούσει γιὰ τὸ κήρυγμα τοῦ Ἰησοῦ. Ὅταν
κάποια ἡμέρα περνοῦσε ὁ Κύριος ἀπὸ τὴν Καπερναούμ, εἶδε τὸν Ματθαῖο«καθήμενον ἐπὶ
τὸ τελώνιον» καὶ τοῦ εἶπε: «ἀκολούθει μοὶ» καὶ τότε ἀμέσως αὐτὸς σηκώθηκε καὶ τὸν
ἀκολούθησε (Ματθ.9,9). Ὕστερα τὸν προσκάλεσε στὸν οἶκο του, ὅπου του παρέθεσε
πλούσιο γεῦμα γιὰ νὰ τὸν εὐχαριστήσει γιὰ τὴν τιμὴ ποὺ τοῦ ἔκαμε νὰ τοῦ μιλήσει
καὶ νὰ τὸν καλέσει κοντά Του (Λουκ.5,29). Τὸ γεῦμα προφανῶς ἔγινε καὶ γιὰ νὰ ἀποχαιρετήσει
τοὺς συνεργάτες του, ἀφοῦ ἄφησε γιὰ πάντα το τελώνιο καὶ τὶς ἁμαρτωλὲς συναλλαγὲς
καὶ προσκολήθηκε γιὰ πάντα στὸ Χριστό, ἀφοῦ «πολλοὶ τελῶναι καὶ ἁμαρτωλοὶ ἐλθόντες
συνανέκειντο τῷ Ἰησοῦ καὶ τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ» (Ματθ.9,10).
Ἡ κατοπινὴ ζωὴ τοῦ κοντὰ στὸ Χριστὸ δὲ θύμιζε σὲ τίποτε τὴν
προηγούμενη ἁμαρτωλὴ βιωτή του. Ὑπῆρξε ἕνας συνετὸς καὶ πιστὸς μαθητὴς τοῦ
Κυρίου. Μετὰ τὴν Πεντηκοστὴ λέει ἡ παράδοση ὅτι κήρυττε γιὰ δώδεκα ἔτη στὴν
Παλαιστίνη καὶ κατόπιν πορεύτηκε στὰ ἔθνη. Κήρυξε μὲ θέρμη στὴν Αἰθιοπία, στὴν Ἀραβία,
στὴν Περσία, στὴ Μηδία καὶ ἴσως τὴν Μακεδονία. Τελεύτησε τὴ ζωή του μὲ
μαρτύριο, ἄγνωστο ὅμως πού. Ἡ μνήμη τοῦ τιμᾶται στὶς 16 Νοεμβρίου.
Ὁ ἀπόστολος Ματθαῖος εἶναι σύμφωνα μὲ τὴν παράδοση τῆς Ἐκκλησίας
μᾶς ὁ συγγραφέας τοῦ πρώτου Εὐαγγελίου. Γράφηκε ἀπὸ αὐτὸν μὲ σκοπὸ νὰ κάνει
γνωστὸ στοὺς ὁμοφύλους του Ἑβραίους ὅτι ὁ ἀναμενόμενος Μεσσίας τῆς Παλαιᾶς
Διαθήκης εἶναι ὁ Ἰησοῦς ἀπὸ τὴ Ναζαρέτ.
