Τοῦ πρεσβυτέρου Νικολάου Δαλαγιώργου
Ἀπὸ τοὺς χρόνους τῆς ἀρχαιότητας ἡ βασκανία συνδέθηκε καὶ μ’
αὐτὸ ποὺ σήμερα ἀποκαλοῦμε «μάτιασμα». Ἡ Ἐκκλησία μᾶς ἔχει εὐχὲς ποὺ κάνουν
λόγο γιὰ «βάσκανον ὀφθαλμόν». Ἡ φράση «βάσκανος ὀφθαλμὸς» προέρχεται ἀπὸ τὴν Ἁγία
Γραφὴ καὶ σημαίνει τὸ φθονερὸ ἄνθρωπο, τὸν κακό, τὸν ἀνελεήμονα, τὸν ἄσπλαχνο, ἐνῶ
τὸ ἀντίθετο, «καλὸ μάτι», σημαίνει τὸν καλὸν ἄνθρωπο, τὸν εὔσπλαχνο, τὸν
ψυχοπόνο. Στὴν συνέχεια ἡ φράση «βάσκανος ὀφθαλμὸς» ἐπεκτάθηκε στοὺς ἀνθρώπους
ποὺ σὰν ὑποχείρια του σατανᾶ ἀσχολοῦνται μὲ μαγεῖες, μαντεῖες, ξόρκια καὶ ὅλα
τα σχετικά. Ἡ Ἐκκλησία δὲν δέχεται ὅτι ἡ ἁπλὴ ματιὰ ἑνὸς ἀνθρώπου μπορεῖ ἀπὸ ἀπόσταση
νὰ προκαλέσει μὲ μαγικὸ τρόπο κακὸ σὲ κάποιον ἄλλο. Εἶναι ἀπαράδεκτες γιὰ ἀνθρώπους
τῆς Ἐκκλησίας οἱ προλήψεις καὶ δεισιδαιμονίες ὅτι κάποιος εἶναι βάσκανος, μόνο
καὶ μόνο ἐπειδὴ γεννήθηκε τὴν τάδε μέρα ἢ ἐπειδὴ ἔχει στὸ πρόσωπο τοῦ κάποια ἰδιαίτερα
χαρακτηριστικά, ἢ ὅτι κάποιος εἶναι ἰδιαίτερα ἐπιρρεπὴς στὴ βασκανία (ὅτι δηλαδὴ
«ματιάζεται» εὔκολα), ἢ ὅτι μπορεῖ νὰ αἰσθανθεῖ ἄσχημα καὶ ἀδιάθετος, ἐπειδὴ
τάχα κάποιος τὸν «μάτιασε». Ὅλα ὅμως αὐτὰ ἐπιτρέπονται ἀπὸ τὴν κατάσταση τοῦ ἀνθρώπου
καὶ τὸ πόσο κοντὰ στὸ Θεὸ εἶναι. Ὁ
διάβολος κατάφερε νὰ ἀλλοιώσει τὸ Χριστιανικὸ Φρόνημα μὲ τὴν αἰτία τῆς ἀναβολῆς
(π.χ. θὰ πάω ἄλλη φορᾶ στὴν Ἐκκλησία, δὲν
εἶμαι ἁμαρτωλὸς ὁπότε δὲν χρειάζομαι τὴν ἐξομολόγηση, δὲν προλαβαίνω νὰ
προσευχηθῶ κ.α.). Αὐτὸ ἔχει ὡς ἀποτέλεσμα νὰ μὴν λαμβάνουμε τὴν ἀσπίδα τοῦ Ἁγίου
Πνεύματος μέσω τῶν μυστηρίων, νὰ μὴν δίνουμε σημασία στὴν πνευματική μας
πρόοδο, νὰ ἀλλοιώνεται τὸ φρόνημα καὶ νὰ ἐκκοσμικεύεται, δίνοντας μία τελείως
λανθασμένη ἑρμηνεία ἀπὸ τὴν πραγματικότητα. Γι’ αὐτὸ καὶ ὅταν δὲν αἰσθανόμαστε
καλὰ λέμε ὅτι κάποιος μᾶς μάτιασε, κι αὐτὸ φυσικά μας ἀρέσει, διότι ἐγείρει τὸν
ἐγωισμό. Καὶ ἐπειδὴ πάψαμε νὰ
σκεφτόμαστε πνευματικά, ἀναζητοῦμε λύσεις μὲ ξεματιάστρες, ἀκόμα καὶ σὲ
μάγισσες, προκειμένου νὰ ἱκανοποιήσουμε τὸν κρυφὸ ἐγωισμὸ ὁ ὁποῖος ἀνεβαίνει καὶ
νὰ λάβουμε τὴν ἀπάντηση «Εἶσαι πολὺ ματιασμένος!».
Ἡ Ἐκκλησία κατὰ τὴν ὥρα τῆς τελέσεως τῆς κατηχήσεως στὴν
Βάπτιση μιλᾶ γιὰ πόλεμο μὲ τὶς δυνάμεις τοῦ σκότους καὶ ὅτι ὁ νεοφώτιστος
πρόκειται νὰ γίνει στρατιώτης τοῦ Χριστοῦ, δίνοντας μετὰ τὴν Βάπτιση τὸ ὅπλο ἐνάντια
σὲ ὂλ’ αὐτὰ ποὺ εἶναι ὁ Τίμιος Σταυρὸς τοῦ Κυρίου. Φυσικὰ ἡ ἐκκοσμίκευση καὶ ἡ χαλάρωση ἀπὸ τὰ
πνευματικά μας ἔκανε νὰ θεωροῦμε τὸ «ματάκι» ποιὸ ἀποτελεσματικὸ στὴν προστασία
ἀπ’ ὅτι ὁ Σταυρός, δίχως ὅμως νὰ γνωρίζουμε τὴν παγίδα τοῦ διαβόλου, ὁ ὁποῖος
«διέβαλε» τὸν νοῦ μας γιὰ νὰ τὸ θεωροῦμε ὅτι δὲν εἶναι κάτι κακό. Παρ’ ὂλ’ αὐτὰ τὸ ματάκι γιὰ τὴν Ἐκκλησία
θεωρεῖτε δαιμονικὸ σύμβολο καὶ ἀπαγορεύει στοὺς πιστοὺς τὴν χρήση του, ἰδίως ὡς
μαρτυρικὸ τὴν ὥρα τῆς Βάπτισης.
Τί πρέπει νὰ κάνουμε; Κατ’ ἀρχὰς πρέπει νὰ ἀφαιρέσουμε τὰ
σύμβολα ποὺ ἑλκύουν τοὺς δαίμονες καὶ ὄχι τὴν Χάρη τοῦ Θεοῦ, δηλ. τὸ ματάκι, τὸ
ζώδιο, τὸ σύμβολο τῆς εἰρήνης κ.α. καὶ νὰ ἐπαναφέρουμε στὸ σῶμα μᾶς τὸν Σταυρὸ
τοῦ Κυρίου μας, ὡς χαρὰ τῶν Ἀγγέλων καὶ τῶν ἀνθρώπων. Νὰ ἐξομολογούμαστε συχνά, ἔχοντας διαρκῆ
μετάνοια γιὰ τὶς πράξεις μας καὶ νὰ ἀναζητοῦμε σὲ ὁποιαδήποτε κατάσταση τὸ ἔλεος
τοῦ Θεοῦ, εἴτε μέσω τῆς προσευχῆς, εἴτε μέσω τῶν Πρεσβυτέρων τῆς Ἐκκλησίας, τῶν
εὐχῶν τοῦ τιμίου πρεσβυτερίου! Μὲ αὐτὸν
τὸν τρόπο γινόμαστε Ἐκκλησία καὶ ἐμπιστευόμαστε ὡς μέλη Αὐτῆς, τὴν Κεφαλὴ τὸν
Κύριον ἠμῶν Ἰησοῦ Χριστό, ὁ ὁποῖος σκέπει καὶ φρουρεῖ τὰ παιδιά του ἀπὸ τὶς ἀντικείμενες
δυνάμεις, ὡς ἐξουσιαστὴς καὶ Ἄρχων τῆς Εἰρήνης.
