Ιωήλ Φραγκάκος (Μητροπολίτης Εδέσσης, Πέλλης
και Αλμωπίας)
Ένας άλλος Άγιος της Εκκλησίας μας, ο
Ιωάννης ο Χρυσόστομος, γράφει πως κατά την περίοδο της μεγάλης Τεσσαρακοστής ο
άνθρωπος εμπορεύεται την πνευματική εμπορία και συγκεντρώνει πολύ πλούτο
αρετής. Τονίζει πως δεν είναι μεγάλο κατόρθωμα να διέλθουμε τις ημέρες απλώς
της νηστείας, αλλά σημασία έχει να διορθώσουμε κάτι από τα ελαττώματά μας και
να πλυθούμε από τα αμαρτήματά μας, «ει διωρθώσαμεν τι των ημετέρων ελαττωμάτων,
ει τα αμαρτήματα απενιψάμεθα».
Συνηθίζουμε να ρωτάμε ο ένας τον άλλο κατά την
περίοδο της Τεσσαρακοστής «πόσας έκαστος εβδομάδας ενήστευσε· και έστιν ακούσαι
λεγόντων των μεν, ότι δυό, των δε ότι τρεις, των δε, ότι πάσας ενήστευσαν τας
εβδομάδας», δηλαδή συμβαίνει να ακούς να λένε άλλος μεν πως νήστευσε δυό, άλλος
τρεις και άλλος όλες τις εβδομάδες. Και ποιό είναι το κέρδος, εάν δίχως
κατορθώματα αρετής περάσουμε την περίοδο της νηστείας;
Εάν κάποιος λέγει, ότι νήστευσα όλη την
περίοδο της Τεσσαρακοστής, συ ειπέ, ότι είχα εχθρόν και συμφιλιώθηκα μ αὐτόν· είχα συνήθεια να κατηγορώ και την
εσταμάτησα· είχα συνήθεια να ορκίζομαι και απαλλάχθηκα από την κακή συνήθεια….
Καμία ωφέλεια δεν θα έχουμε από την νηστεία, αν απλώς και μόνο την περάσουμε
εική και ως έτυχε. Αν περάσουμε τη νηστεία των φαγητών, όταν περάσουν οι
σαράντα ημέρες, περνά και η νηστεία· αν όμως απέχουμε από τα αμαρτήματα και η
περίοδος της νηστείας να περάσει, εκείνη η νηστεία (δηλ. των αμαρτημάτων) πάλιν
μένει και θα είναι συνεχής η ωφέλεια σε μας και πριν ακόμα από τη Βασιλεία των
Ουρανών θα μας χαρίσει όχι μικρές αμοιβές εδώ.
Βλέπουμε πως η μεγάλη Τεσσαρακοστή δεν είναι
μία περίοδος για να νηστεύσουμε μόνο από φαγητά, αλλά για να εξασκούμαστε στην
αρετή. Όταν όλα αυτά τα κατορθώσουμε, τότε θα αξιωθούμε την κυρία ημέρα να
προσέλθουμε στην πνευματική τράπεζα, δηλ. στη θεία Ευχαριστία, για να
κοινωνήσουμε. Η προσέλευση στο μυστήριο της ζωής είναι ικανό κίνητρο, για να
μας παρακινεί στην πνευματική μας άσκηση.
Ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος τονίζει πως η
νηστεία είναι και καθάρσιο του εαυτού μας. Προ της μεγάλης ημέρας του Πάσχα,
«κάθαρσίς εστι προεόρτιος». Ο χριστιανός επιτυγχάνει τη «συννέκρωση» με το
Χριστό, συμμετέχει στη νέκρωση του Χριστού. Όπως ο Κύριος νεκρώνει τη σάρκα Του
για τη σωτηρία του κόσμου, έτσι και οι χριστιανοί νεκρώνουν τα πάθη τους για τη
σωτηρία την ιδική τους. Ο Κύριος νήστευσε λίγο πριν από τον πειρασμό, εμείς
πριν από το Πάσχα.
Με τέτοιες σκέψεις ας διέλθουμε το στάδιο της
μεγάλης Τεσσαρακοστής για να ωφεληθούμε πολύ.
