Ιωήλ Φραγκάκος (Μητροπολίτης Εδέσσης, Πέλλης
και Αλμωπίας)
Είναι γνωστό πως στην περίοδο αυτή έχουμε δυό
νηστείες. Είναι περίπου επτά εβδομάδες αυστηρής νηστείας και μία η εβδομάδα της
Τυρινής που προηγείται, οκτώ. Για πολλούς είναι μία ευχάριστη και επιθυμητή
περίοδος, ενώ για άλλους είναι δύσκολη και για άλλους καθόλου ευχάριστη. Θα
προσπαθήσουμε να πούμε λίγες σκέψεις για την περίοδο αυτή, όπως την έχουν
χαρακτηρίσει οι άγιοι Πατέρες της Εκκλησίας μας.
Πρώτα πρώτα να θυμηθούμε τον άγιο Ιωάννη το
Δαμασκηνό, που κάνει μία γενική παρατήρηση για την αγία Τεσσαρακοστή. Λέγει
προς όλους μας: «Την Τεσσαρακοστήν μη εξουθενείτε· μίμησιν γαρ περιέχει της του
Χριστού πολιτείας». Είναι σημαντική παρατήρηση αυτή. Ο Χριστός δεν εξουθενώνει,
δηλ. δεν αφαιρεί τη δύναμη της μεγάλης Τεσσαρακοστής. Πιο πλατειά θα λέγαμε,
δεν περιφρονεί την μεγάλη Τεσσαρακοστή. Δε λέγει πως η περίοδος αυτή δεν είναι
σωστή, ούτε κοροϊδεύει τη νηστεία της Εκκλησίας, ούτε την ατιμάζει, ούτε
δυσανασχετεί με τον ερχομό της, ούτε εύχεται να περάσει γρήγορα, ούτε καταλύει
τη νηστεία επιδεικτικά και χωρίς λόγο, ούτε προπαγανδίζει πως οι καιροί άλλαξαν
και πρέπει να αλλάξουμε και εμείς.
Η αγία Τεσσαρακοστή είναι μία μίμηση της ζωής
του Χριστού. Μετά τη βάπτισή Του πήγε στην έρημο και εκεί «νηστεύσας ημέρας
τεσσαράκοντα και νύκτας τεσσαράκοντα ύστερον επείνασεν» (Ματθ. 4,2). Ο Χριστός
ήταν τέλειος άνθρωπος και μέσα Του δεν είχε την αμαρτητική φορά, αλλά
χρειαζόταν να μας δώσει τύπο ζωής. Έπρεπε να έχουμε μία εικόνα ασκήσεως μπροστά
μας, για να επιτύχουμε του σκοπού μας, που είναι η ένωσή μας με το Θεό. Κατά
την περίοδο αυτή δέχθηκε και τους πειρασμούς του διαβόλου και κατά τη διάρκεια
των πειρασμών Του «άγγελοι διηκόνουν αυτώ» (Μαρκ. 1,13). Πολλά διδάγματα έχει
να μας δώσει η περίοδος των πειρασμών του Κυρίου.
Ο Χριστός εκπαιδεύθηκε τρόπον τινα στους
πειρασμούς με τη νηστεία. Αργότερα ο διάβολος σαν μία φοβερή θύελλα θα επιπέσει
επάνω Του. Σ ὅλους τους πειρασμούς βγήκε
νικητής. Το ίδιο και ο πιστός. Στη ζωή μας θα έχουμε πολλούς πειρασμούς.
Χρειαζόμαστε εκπαίδευση. Η περίοδος της νηστείας είναι μία πνευματική
εκπαίδευση του Χριστιανού. Μαθαίνει να πολεμά. Ο Κύριος μας έδειξε τον τρόπο,
αφού πρώτα αυτός πειράσθηκε.
Ο Χριστός μέσα στην περίοδο της νηστείας
πειράσθηκε και νίκησε. Επίσης και οι πιστοί πειράζονται. Γιατί παραχωρεί τους
πειρασμούς ο Θεός; Για να πληροφορηθούμε πως είμαστε ανώτεροι απ αὐτούς. Για να ταπεινωνόμαστε. Για να
πληροφορηθεί ο δαίμονας πως τον εγκαταλείψαμε. Για να ασκηθούμε. Για να λάβουμε
σαφή πείρα της δωρεάς του Θεού. Άγγελοι Κυρίου στηρίζουν τους αγωνιστές.
Ο διάβολος πείραξε το Χριστό κατά την περίοδο
της νηστείας όχι μόνο με τον τρόπο, αλλά και με τον τόπο. Η μοναξιά και η
απομόνωση είναι πολλές φορές όπλα του διαβόλου. Παράδειγμα η Εύα, την οποία
πείραξε, όταν ήταν χωρισμένη από τον Αδάμ. Ακόμη, η απομόνωση φέρνει μερικές
φορές την μονοτονία, την ακηδία, την πείνα, την αδημονία. Τότε κατά την περίοδο
της νηστείας παίρνει θάρρος και επιτίθεται εναντίον μας. Όταν όμως μας δει μαζί
με τους άλλους και συγκεκροτημένους, δεν έχει το θάρρος (γράφει ο ιερός
Χρυσόστομος) να μας κάνει μεγάλη ζημιά. Γι
αὐτό, λοιπόν, στην περίοδο της νηστείας να συχνάζουμε στην Εκκλησία,
στις ακολουθίες, και όλοι μαζί να στηρίζουμε ο ένας τον άλλο για να
ενθαρρυνόμαστε πως στον αγώνα μας δεν είμαστε μόνοι, αλλά μαζί μας είναι όλη η
Εκκλησία. Τον Κύριο Τον ενθάρρυναν οι άγγελοι του Θεού. Καταλαβαίνουμε,
συνεπώς, πόση μεγάλη ωφέλεια παίρνουμε από την αγία Τεσσαρακοστή. (ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ)