Του Πρωτοπρεσβυτέρου Νικολάου Δαλαγιώργου
Στους λόγους του Αγίου Νεκταρίου κατά την Θ΄ Ομιλία για την Εξομολόγηση αναφέρει χαρακτηριστικά ότι η εξομολόγηση είναι αναγκαία α) γιατί είναι
Εντολή του Θεού, β) γιατί επαναφέρει και αποκαθιστά την Ειρήνη μεταξύ Θεού και
ανθρώπου και γ) γιατί ηθικά και πνευματικά ωφελεί τον άνθρωπο. Επομένως για να μας παραδώσει ο Θεός στους
Πνευματικούς Πατέρας, μέσω των Αποστόλων λέγοντας «Λάβετε Πνεύμα άγιον· αν
τινων αφήτε τας αμαρτίας, αφίενται αυτοίς, αν τινων κρατήτε, κεκράτηνται.» (Ιω.
Κ΄ 22-23) το Μυστήριο της Μετανοίας, όπως ακριβώς ονομάζεται η
εξομολόγηση, πάει να πει ότι ο άνθρωπος χρειάζεται την Εξομολόγηση για να
μπορέσει να εισέλθει στην Βασιλεία των Ουρανών. Το έργο του Πνευματικού Πατέρα
κατά τον Μέγα Βασίλειο είναι «Η
επιμέλεια ψυχών αίματι Χριστού εξηγορασμένων» δηλαδή να θεραπεύει τα πάθη
και να βοηθά το πνευματικό του παιδί να αποκτήσει την εν Χριστώ υγεία: ζωντανή
πίστη και σταθερή πνευματική ζωή. Για να
υπηρετήσει όμως ένας ποιμένας το τόσο υψηλό και υπεύθυνο έργο οφείλει να είναι
πράγματι πνευματικός, όργανο «τω
Πνεύματι αρμοζόμενον και κρουόμενον», όπως γράφει ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος.
Η σημασία που έχει ο πνευματικός πατέρας στο δρόμο της εν Χριστώ
τελειώσεως, μας αποδεικνύει ταυτόχρονα και την αναγκαιότητα να έχουμε, να βρούμε
όλοι έμπειρο και ασφαλή πνευματικό οδηγό. Αυτό αποτελεί και καθήκον και
δικαίωμά μας. Και σε μας ανήκει η ευθύνη της εκλογής. Μια εκλογή που πρέπει να
κάνουμε με πολλή προσοχή αφού, καθώς παρατηρεί ο άγιος Συμεών, «σπάνιοι ως αληθώς και μάλιστα άρτιοι
καλώς ποιμαίνειν και ιατρεύειν ψυχάς λογικάς επιστάμενοι» (Κατηχ. 20, SC 104, 346).
Χρειάζεται, λοιπόν, προσοχή. Ούτε μόνοι να μείνουμε, διότι κινδυνεύουμε είτε να
γίνουμε "θηριάλωτοι" υπό του ψυχοφθόρου, λύκου (του διαβόλου δηλαδή) είτε
πέφτοντας να μην έχουμε κάποιον που θα μας βοηθήσει να σηκωθούμε από την πτώση
της αμαρτίας.
Ένας πρακτικός τρόπος για να βρούμε έναν καλό πνευματικό όπως
αναφέρει ο Όσιος Πορφύριος, είναι να δούμε πως λειτουργεί και πως στέκεται στο
Άγιο Θυσιαστήριο διότι κατά τον Άγιο Σιλουανό τον Αθωνίτη ο πνευματικός τελεί
το λειτούργημά του, «εν Πνεύματι Αγίω», που
σημαίνει ότι αναγνωρίζει τον Χριστό ως Αληθινό Υιό του Θεού, αγαπά τον Κύριον,
γνωρίζει δι’ αυτού την αιώνιον και ουράνιον ζωήν, ποθεί την σωτηρία του κόσμου
και την δική του και βλέπει πως ενεργεί το Πνεύμα το Άγιον στην Εκκλησία. Γι’
αυτό λέγει ο Άγιος Σιλουανός, πρέπει να είναι ταπεινός, να μην προσβάλλει και
ασχημονεί, να μην συκοφαντεί και εκδιώκει, αλλά να κινείται πνευματικώς ώστε εν
τη ταπεινώση αυτού να τον καθοδηγεί το Άγιον Πνεύμα. Εάν αυτό δεν υφίσταται τότε το Άγιον Πνεύμα μας
εγκαταλείπει, δεν έχουμε ειρήνη στην καρδιά μας, δεν προοδεύουμε και γινόμαστε
ανυπάκουοι του θελήματος του Θεού. Επίσης, λέγει χαρακτηριστικά ότι ο ιερεύς
είναι «Μέγαν πρόσωπον» και όποιος
προσβάλλει αυτόν, προσβάλλει το Άγιον Πνεύμα.
Σήμερα, αδελφοί μου, το ότι οι άνθρωποι είναι μπερδεμένοι, είναι
συγχυσμένοι και δεν έχουν την ειρήνη του Χριστού μέσα τους, είναι γιατί δεν
εργάζονται, κατά τρόπο Πατερικό, την πνευματική ζωή, αλλά την εργάζονται κατά
τρόπον ιδιόρρυθμο, δηλ. όπως ο καθένας νομίζει και εκτιμήσει τι είναι η
πνευματική ζωή και αυτό είναι μεγάλο λάθος. Όταν μέσα μας, αρχίζει να κατασκηνώνει
το Πνεύμα το Άγιον, το πρώτο που μας διδάσκει και μας κατηχεί, είναι να γνωρίσουμε
τη δική μας ασθένεια, να γνωρίσουμε τα δικά μας λάθη, να γνωρίσουμε, με πάσα
ακρίβεια, τις απροσεξίες που κάναμε και που κάνουμε, και να προσπαθούμε να
είμαστε αυστηροί στον εαυτό μας και επιεικείς στους άλλους.
